Instytut Literatury Polskiej oraz Instytut Kultury Polskiej UW serdecznie zapraszają na konferencję naukową “Przeostrzenia. Kino polskie wobec transformacji ustrojowych 1945 i 1989”. Do wspólnej dyskusji pragniemy zaprosić badaczki i badaczy zainteresowanych filmowymi reprezentacjami obu przełomów i reprezentujących różne dyscypliny naukowe, m.in. filmoznawstwo, kulturoznawstwo, literaturoznawstwo, historię sztuki, nauki historyczne czy kulturę wizualną.

Wydarzenie online będzie transmitowane na FB Instytutu Kultury Polskiej: https://www.facebook.com/ikp.uw

Harmonogram konferencji:

19 STYCZNIA (WTOREK)
13.30-14.30
CZYTANIE FILMÓW (LITERATURĄ)
Moderatorka: Sylwia Borowska-Kazimiruk

Krzysztof Kopczyński (UW): Rok 1946. Herlinga-Grudzińskiego czytanie Mickiewicza, "Wielka droga" i "Zakazane piosenki" a romantyczny paradygmat polskiej kultury.
Barbara Giza (SWPS, Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny): Literatura i polityka wobec socrealizmu. O roli scenariusza filmowego w ujęciu ustaleń zjazdu literatów w Szczecinie i zjazdu filmowców w Wiśle (analiza porównawcza).
Piotr Śmiałowski (Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny): Starcie sił politycznych w wybranych scenariuszach i prozie Aleksandra Ścibora-Rylskiego opisujących zjawisko budowania nowej władzy w 1945 roku.

15.30-16.30
TRANSFORMACJE INSTYTUCJONALNE
Moderatorka: Matylda Szewczyk

Jarosław Grzechowiak (UŁ): Działalność Zespołu Filmowego „Profil” w okresie transformacji ustrojowej.
Emil Sowiński (UŁ): Młodzi i film? Instytucjonalne i rynkowe uwarunkowania debiutów kinowych okresu transformacji.

17.00-18.00
DOKUMENT
Moderator: Sebastian Smoliński

Jadwiga Hučková (UJ): Bohaterowie i twórcy polskiego kina dokumentalnego czasu przełomów.
Piotr Pławuszewski (UAM): Na własnych śmieciach. O filmie dokumentalnym w reżyserii Marcela Łozińskiego "Autoportret" (1993).

20 STYCZNIA (środa)

12.00-13.30
POGRANICZA i MIGRACJE
Moderatorka: Paulina Kwiatkowska

Katarzyna Szarla (UW): Perspektywa Obcego: obraz po/wojennych losów mniejszości polsko-niemieckiego pogranicza we współczesnym polskim filmie fabularnym.
Mariusz Guzek (UKW): Realizm magiczny transformacji – pogranicze czesko-polsko-słowackie w "Winie truskawkowym" Dariusza Jabłońskiego i "Odborným dohlede nad východem Slunce" Pavla Gżbla.
Krzysztof Okoński (UKW): Wizerunek Niemca w polskich filmach o transformacji ustrojowej.

14.00-15.00
PODWÓJNE PERSPEKTYWY
Moderatorka: Paulina Kwiatkowska


Piotr Zwierzchowski (UKW): Wisła, Październik i Marzec. O periodyzacji kina polskiego 1944-1989
Sebastian Jagielski (UJ): „Nie do przyjęcia”, czyli Wajda ogląda "Pałac" Tadeusza Junaka

15.30-16.30
NARRACJE PRZEŁOMU
Moderatorka: Agata Zborowska

Jędrzej Kościński (UJ): Przełom łagodny. Twórczość Stanisława Urbanowicza.
Kinga Kurysia (UW): „Film w Polsce właściwie jeszcze nie powstał”. "Jasne łany" i "Dwie brygady" Eugeniusza Cękalskiego wobec rewolucji lat 1945 i 1948-1950.

18.00-19.30
WYKŁAD (w j. angielskim)
Moderatorka: Agata Zborowska

Dr Michael N. Goddard (Westminster School of Arts): Apocalyptic Visions of a Society in Ruins. Cinematic ‘Monuments’ to 1989, Polish Science Fiction and Late Socialism.

21 STYCZNIA (czwartek)

14.30-16.00
TRANSFORMACJE WSCHODNIOEUROPEJSKIE
Moderatorka: Justyna Jaworska

Tomáš Hučko (Uniwersytet św. Cyryla i Metodego w Trnawie, Słowacja): Punkty zwrotne w rozwoju czechosłowackiej i słowackiej kinematografii. Lata 1945 i 1989 w ich filmowych reprezentacjach
Denis Viren (Państwowy Instytut Sztuki w Moskwie): Spojrzenie na okres komunizmu w rosyjskim (i polskim) kinie lat 90.
Paulina Gorlewska (UJ): Bracia, "Psy" i męskie dramaty, czyli ekscesy czarnuchy. Kino polskie i rosyjskie wobec transformacji ustrojowej.

16.30-17.30
FANTAZJE, PRAGNIENIA, FRUSTRACJE
Moderatorka: Magda Szcześniak

Jerzy Stachowicz (UW): Cyfrowa maszyna zmian – Hollywood Operating System po polsku (w czasach transformacji).
Karol Jachymek (SWPS): „Kaligul[a]”, kilkadziesiąt odcinków „Emmanuelle” i hard-porno. Nagość, erotyka i kino polskie w głosach ekspertów_ek.

18.00-19.30
DYSKUSJA: Film polski po 89 roku. Rekapitulacje.

z udziałem Michała Piepiórki (UAM), Marty Brzezińskiej-Pająk (UW) i Grzegorza Fortuny (UG)
Moderatorka: Sylwia Borowska-Kazimiruk

Szczegóły projektu wraz z abstraktami wystąpień: www.przeostrzenia.wordpress.com

Sesja jest finalnym etapem szerzej zakrojonego projektu o tym samym tytule. Od października do grudnia 2019 roku w ramach Uniwersytetu Otwartego Jazdów i we współpracy z Śródmiejskim Domem Kultury w Warszawie, Instytutem Literatury Polskiej UW oraz Instytutem Kultury Polskiej UW realizowany był program warsztatów filmoznawczych, w trakcie których zaproszeni eksperci i ekspertki omawiali wybrane filmy dotyczące dwóch polskich transformacji ustrojowych.

Organizatorki:
mgr Sylwia Borowska-Kazimiruk (ILP UW)
dr Paulina Kwiatkowska (IKP UW)
dr Agata Zborowska (IKP UW)

Komitet naukowy:
dr Marta Brzezińska-Pająk (KSI UW)
dr hab. Justyna Jaworska (IKP UW)
dr hab. Iwona Kurz (IKP UW)
prof. dr hab. Ewa Paczoska (ILP UW)

Identyfikacja wizualna: Marta Wittchen