W kwietniu warszawskie kino Iluzjon w ramach projektu Filmoteki Narodowej zaprezentuje cykl filmów do których autorem muzyki był Elmer Bernstein.

Elmer Bernstein urodził się 4 kwietnia 1922 roku w Nowym Jorku. Gdyby żył świętowałby swe 90. urodziny. Już jako dziecko ujawnił swoje artystyczne skłonności, zdobywając szereg nagród za prace malarskie, ale zanim skończył 12 lat stało się oczywiste, iż jego głównym talentem jest muzyka. Studiował grę fortepianową w Julliard School of Music, gdzie zostały zauważone jego zdolności improwizacyjne i młody człowiek trafił pod opiekę znanych muzyków, udzielających mu specjalnych lekcji kompozycji. Swoją edukację muzyczną uzupełnił na Uniwersytecie Nowojorskim i rozpoczął karierę pianisty, występując z recitalami jeszcze przed ukończeniem 20. roku życia. Podczas wojny 21. letni Elmer Bernstein otrzymał powołanie do korpusu lotnictwa, gdzie zajmował się oprawą muzyczną radiostacji wojskowej. Jednym z jego pierwszych zadań było stworzenie aranżacji dla organizowanej właśnie w korpusie lotnictwa – orkiestry Glenna Millera. Po pewnym czasie Bernstein otrzymał przeniesienie – jego nowym zadaniem było pisanie muzyki do dokumentalnych audycji radiowych. W ciągu kolejnych trzech lat zaaranżował i skomponował muzykę do około 80 audycji. Po skończeniu służby wojskowej powrócił do koncertów pianistycznych, zaś w 1949 roku przyjął propozycję komponowania muzyki dla programu radiowego a później filmów realizowanych pod egidą ONZ.

To zaowocowało ofertą ze strony wytwórni filmowej Columbia Pictures. Elmer Bernstein w 1951 roku pojechał do Hollywood, gdzie w tym samym roku napisał muzykę do filmu „Saturday’s Hero” (r. David Miller). W 1952 roku ukazał się kolejny film z jego kompozycją – „Boots Malone” (r. William Dieterle). Po kilkunastu kolejnych, niewielkiego formatu filmach, w 1955 roku weszło na ekrany dzieło, które zapewniło Elmerowi Bernsteinowi sukces i uznanie – „The Man with the Golden Arm” (TVP: „Człowiek ze złotą ręką”) – cieszący się popularnością film Otto Premingera. Tak rozpoczęła się wieloletnia kariera filmowa Elmera Bernsteina, która zaowocowała ponad 250 kompozycjami do filmów fabularnych, telewizyjnych i seriali. Jego muzyka do filmu Cecila B. DeMille’a „The Ten Commandments” (TVP: „Dziesięcioro przykazań”, 1956) potwierdziła umiejętność podkreślenia przez niego swoją muzyką wspaniałości obrazów filmowych, ale tak naprawdę największą satysfakcję dawało mu komponowanie muzyki do filmów typowo amerykańskich w swojej tematyce i klimacie, takich jak „Desire under the Elms” (TVP: „Pożądanie w cieniu wiązów”, 1958, r. Delbert Mann) czy „God’s Little Acre” (1958, r. Anthony Mann) a także westernów, jak słynny film Johna Sturgesa z 1960 roku – „Siedmiu wspaniałych” czy „Łowcy skalpów” (1967, r. Sydney Pollack).

Za swoje kompozycje Bernstein otrzymał 14 nominacji do Oscara, ale jedyna statuetka przypadła mu w 1967 roku za muzykę do filmu „Thoroughly Modern Millie” („Na wskroś nowoczesna Millie”, r. George Roy Hill), jak na ironię uważaną przez krytyków za kompozycję najmniej typową dla jego twórczości i o wiele mniej interesującą niż utwory z innych nominowanych filmów, takich jak wspomniany „Człowiek ze złotą ręką”, „Siedmiu wspaniałych”, czy „Zabić drozda” (1962, r. Robert Mulligan). Pierwszy z nich wyróżniał się świetną aranżacją jazzową, muzyka z drugiego jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych melodii westernowych, zaś ścieżka dźwiękowa trzeciego jest istotnym elementem podkreślającym znakomicie odtworzoną w filmie atmosferę amerykańskiego Południa. Przy ogromnej różnorodności i ilości kompozycji filmowych, Elmer Bernstein znajdował czas na działalność na innych polach – często dyrygował gościnnie orkiestrami symfonicznymi, przez dziesięć lat był prezesem założonej w 1955 roku fundacji młodych muzyków – Los Angeles Young Musicians Foundation, był także zaangażowany w działalność mającą na celu ochronę i archiwizację dzieł muzyki filmowej.

Elmer Bernstein zmarł 18 sierpnia 2004 roku w Ojai w Kalifornii. Na kilka lat przed śmiercią jego twórczość zyskała także uznanie kibiców angielskiej piłki nożnej. Temat muzyczny z filmu „Wielka ucieczka” (1962, r. John Sturges) stał się dla nich rodzajem hymnu, śpiewanego podczas meczów. Ostatnią kompozycją filmową Bernsteina była muzyka do „The Rising of the Moon”, filmu zrealizowanego w 2002 roku przez Deborah Baxtram.

PROGRAM:

SPOKOJNIE, TO TYLKO AWARIA
projekcje:01.04.2012 17:15

NIEZWYKŁA SARAH
projekcje:03.04.2012 18:00

ROMANS Z NIEZNAJOMYM
projekcje:03.04.2012 20:00

MOJA LEWA STOPA
projekcje:05.04.2012 20:00

SPACER W WIOSENNYM DESZCZU
projekcje:07.04.2012 18:00

ZABIĆ DROZDA
projekcje:10.04.2012 20:00

SAMOTNY DETEKTYW McQ
projekcje:12.04.2012 20:00

CZY LECI Z NAMI PILOT?
projekcje:13.04.2012 18:15

NIEOCZEKIWANA ZMIANA MIEJSC
projekcje:14.04.2012 17:15

GWIAZDA SZERYFA
projekcje:19.04.2012 18:30

PRAWO GWAŁTU
projekcje:20.04.2012 18:30

fn.org.pl