Konferencja naukowa w ramach 96. Walnego Zjazdu Delegatów Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego "Miasteczko – Sztetl – Städtchen. Wokół konstruowania „wielokulturowości” i „lokalnego dziedzictwa”

Przysucha, 23–26 września 2020 roku

Dzieje Przysuchy zmaterializowały się w jej przestrzeni w postaci m.in. trzech rynków: niemieckiego, żydowskiego i polskiego (w takiej kolejności powstawały tu trzy dzielnice, z których każda posiadała niegdyś odrębne prawa miejskie), XVIII- wiecznej murowanej synagogi, oheli kryjących szczątki przysuskich cadyków, klasycystycznego kościoła rzymskokatolickiego oraz XIX-wiecznego dworu Dembińskich, mieszczącego dziś Muzeum im. Oskara Kolberga. Jako miejsce narodzin i wczesnego dzieciństwa Kolberga (1814-1890) miasteczko to ma niebagatelne znaczenie dla tożsamości polskiej etnografii/etnologii/antropologii społeczno-kulturowej.

Chcielibyśmy, aby podczas konferencji w Przysusze jedną z płaszczyzn odniesienia dla dyskusji, była antropologia miasteczka, drugą zaś – krytyczna refleksja nad konstrukcjami „wielokulturowości” i „lokalnego dziedzictwa”.
Problematykę obrad konferencyjnych planujemy zatem ująć w dwa plenarne bloki.
BLOK PLENARNY 1: Małe miasta/miasteczka stanowią ważną część polskiego krajobrazu, jednak niewielu etnografów / etnologów / antropologów definiuje swoje zainteresowania badawcze w oparciu o kategorię miasteczka. Chcielibyśmy postawić pytanie o warunki możliwości „antropologii miasteczka”.
BLOK PLENARNY 2: Przysucha jako miejsce narodzin i wczesnego dzieciństwa Oskara Kolberga (1814– 1890) inspiruje do zastanowienia się nad statusem wiedzy antropologicznej jako wiedzy eksperckiej. Chcielibyśmy postawić pytanie o to, jaką rolę w pejzażu praktyk związanych z „wielokulturowością” i „lokalnym dziedzictwem” odgrywa etnografia / etnologia / antropologia społeczno-kulturowa. Jak wielokulturowość i lokalne dziedzictwo, jako kategorie obecne zarówno w języku potocznym jak i w repozytorium narzędzi analizy rzeczywistości kulturowej, są używane przez etnografów / etnologów / antropologów kultury i jakie ma to konsekwencje? Jak etnografowie / etnolodzy / antropolodzy kreują „wielokulturowość” i „lokalne dziedzictwo”? Jak się to zmieniało na przestrzeni dziejów naszej dyscypliny i w zależności od innych czynników?

Przedstawiamy listę zagadnień szczegółowych, które mogłyby być dyskutowane  w czasie obrad :

• Relacje większość–mniejszość rozpatrywane w społeczno-kulturowym kontekście miasteczek.
• Konstrukcje „wielokulturowości” a relacje władzy, z uwzględnieniem mechanizmów przemocy.
• Czy kategoria „wielokulturowości” da się współcześnie obronić/uratować? Jak?
• Czy istnieje dziedzictwo żydowskie (i niemieckie) w Polsce? Jakie są granice stosowania tego terminu?
• Lokalne praktyki konstruowania dziedzictwa i pamięci ze szczególnym uwzględnieniem relacji polsko-żydowsko-niemieckich.
• Konstruowanie dziedzictwa kulturowego a rynek turystyczny.
• Reprezentacje miasteczek w muzeach na wolnym powietrzu.
• Żydzi u Kolberga – revisited.
• Przestrzeń żydowska/pożydowska w polskich miasteczkach AD 2020 (również w odniesieniu do innych nieobecnych – Niemców, Ukraińców i in.).
• Dylematy etyczne w etnograficznych badaniach problematyki polsko- żydowskiej i antysemityzmu.
• Poza wielokulturowość. Alternatywne sposoby opowiadania o lokalnych Innych.

Sekcje PTL planują osobno spotkania, sesje referatowe,  dyskusje panelowe i zebrania drugiego dnia konferencji.

Osoby zainteresowane uczestnictwem w konferencji prosimy o   zgłoszenia na adres ptl.warszawa@gmail.com do dnia 29 lutego 2020 r.

Autorzy referatów będą mieli możliwość składania artykułów do punktowanego czasopisma „Journal of Urban Ethnology”, które otworzy łamy rocznika 2021 dla wyników konferencji.
Opłatę organizacyjną wnoszą wszyscy uczestnicy konferencji. Dla członków PTL opłata wynosi 150 zł, dla pozostałych uczestników 250 zł.

Organizatorzy:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze – Zarząd Główny
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze – Oddział Warszawski
Muzeum im. Oskara Kolberga w Przysusze,
Oddział Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu
Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego