Tegorocznym laureatem Nagrody Czytelników im. Natalii Gorbaniewskiej został rumuński pisarz Lucian Dan Teodorovici. Na jego powieść Matei Brunul w przekładzie Radosławy Janowskiej-Lascăr (Wydawnictwa: Amaltea i Oficyna Wydawniczej ATUT) oddano najwięcej głosów w plebiscycie przeprowadzonym na stronie internetowej Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus.

Nagrodę Czytelników im. Natalii Gorbaniewskiej przyznano w tym roku po raz drugi. Jury Angelusa ustanowiło ją, pragnąc w ten sposób uczcić pamięć zmarłej w 2013 roku Natalii Gorbaniewskiej, swojej pierwszej przewodniczącej, wybitnej rosyjskiej poetki i tłumaczki, legendy ruchu dysydenckiego w ZSRR.

Biorący udział w głosowaniu mogli wybierać spośród siedmiu książek zakwalifikowanych przez jury do finału tegorocznej edycji Angelusa. Laureatów nagród przyznawanych przez jury – Nagrody Głównej i nagrody dla tłumacza – poznamy 17 października podczas uroczystej gali Angelusa, która rozpocznie się o godzinie 20.00 we wrocławskim Teatrze Muzycznym Capitol.

Pierwszym laureatem przyznawanej od ubiegłego roku nagrody był słowacki pisarz Pavol Rankov, który został także laureatem nagrody głównej Angelus 2014.

Lucian Dan Teodorovici – urodził się 17 czerwca 1975 roku. Jest rumuńskim pisarzem, reżyserem teatralnym, scenarzystą filmowym i telewizyjnym, a także redaktorem serii Ego. Proza – współczesnej literatury rumuńskiej w wydawnictwie Polirom. Napisał siedem scenariuszy filmowych i był współscenarzystą dobrze przyjętego w Rumunii serialu TV (Animal Planet Show, 2005–2008). Wyreżyserował kilka sztuk teatralnych. Teodorovici jest autorem powieści: Cu puţin timp înaintea coborîrii extratereştrilor printre noi (Tuż przed przybyciem do nas istot pozaziemskich), Circul nostru vă prezintă (Nasz cyrk przedstawia państwu), Celelalte poveşti de dragoste (Pozostałe historie miłosne); zbiorów opowiadań: Lumea văzută printr-o gaură de mărimea unei ţigări marijuana (Świat widziany przez dziurkę wielkości skręta), Atunci i-am ars două palme (Wtedy strzeliłem mu dwa razy w twarz); a także sztuki teatralnej Unu + unu (+ unu…) (Jeden + jeden (+ jeden…)). Jego książki wydano w USA, Francji, Wielkiej Brytanii, Niemczech, Włoszech, Hiszpanii, na Węgrzech, w Egipcie, Macedonii, Bułgarii.

Tytułowy bohater powieści Teodorovici – Matei Brunul – to włosko-rumuński marionetkarz, który wraz ze swoją lalką na skutek absurdalnego zbiegu okoliczności staje się ofiarą stalinowskich represji. Po sfingowanym procesie i torturach w więzieniu w Bukareszcie trafia do rumuńskich obozów pracy. W wyniku nieszczęśliwego wypadku doznaje amnezji – traci pamięć o dwudziestu ostatnich latach swojego życia. Securitate postanawia wykorzystać ten fakt i stworzyć z niego całkowicie oddanego „nowego socjalistycznego człowieka”. Matei Brunul to znakomity literacko opis mało u nas znanej rumuńskiej wersji realnego socjalizmu. Autor we wstępie do polskego wydania pisze:

Kiedy przeanalizowałem uważniej to, co opisuję w książce, zdałem sobie sprawę, że zadanie napisania przedmowy dla polskiego czytelnika również nie jest zadaniem prostym. Chociaż oba kraje łączy ponura komunistyczna przeszłość, to jednak dzielą je inne oblicza tego reżimu. Trudno jest mi na przykład opisać, co oznaczała „reedukacja” w rumuńskim systemie penitencjarnym. Wielokrotnie odnoszę się w książce do tej metody niszczenia nie tylko ciała, ale i duszy. Mówiąc krótko i bez wchodzenia w najbardziej absurdalne i bolesne szczegóły, metoda rumuńskiej „reedukacji” wykorzystywała tchórzliwość części więźniów, których komunistyczny reżim „namaszczał”, dając im nieograniczoną władzę nad innymi skazanymi (zwłaszcza w więzieniu w Piteşti, w którym „reedukacja” była wyjątkowo okrutna).

Powieść została uznana za Książkę Roku przez najważniejsze rumuńskie czasopisma i instytucje kultury. Przełożono ją na języki: francuski, węgierski, polski, bułgarski, macedoński, turecki.