W październiku i listopadzie krakowska Cricoteka zaprasza na cykl spotkań, podczas których o twórczości Tadeusza Kantora w kontekście awangardy XX wieku opowiadać będą znawcy historii sztuki i teatru. Cykl wykładów zakończy dyskusja panelowa, która odbędzie się 2 grudnia.

Organizatorzy chcą tym samym wprowadzić w życie to, co niegdyś wyraziła Krystyna Czerni, pisząc, że „na kartach artystycznej biografii Tadeusza Kantora można uczyć się historii sztuki współczesnej – jej odkryć i złudzeń, jej poszukiwań i ambicji”. Tadeusz Kantor dorasta w czasie, kiedy w sztuce rozwijają się najważniejsze idee awangardowe XX wieku. Przez całe swoje życie artystyczne do awangardy się odwołuje – czerpie z niej, komentuje ją, a nawet „poprawia”, pisząc swoje własne „korekty” do założeń i postulatów poszczególnych „izmów”. Stąd już za życia przez jednych uważany jest za geniusza, a przez innych za mistyfikatora i zaledwie zręcznego naśladowcę. Trudno jednak nie zgodzić się z nim, kiedy w tekście zatytułowanym Café Europe pisze:

    Niezwykle naiwne wydają mi się powszechne dziś tendencje dzielenia Europy na Zachód i Wschód. Europa jest niepodzielna. Europa kultury. (…) Gdzieś na rozstajnych drogach Czasu musi istnieć „Café Europe”… kogo tam nie ma… To nierzeczywiste, „mentalne miejsce” umożliwiać ma twórczą wymianę myśli – bez barier, granic i czasu. Tylko dzięki temu – zdaniem artysty – sztuka może się rozwijać.

Cricoteka zachęca do odwiedzenia specjalnie przygotowanej platformy e-learningowej. Znajdą się tam rejestracje audiowizualne wszystkich wydarzeń realizowanych w ramach projektu, a także zestawy dodatkowych materiałów w postaci tekstów, fotografii, fragmentów filmowych. Będą one stanowić zarówno wstęp i zapowiedź tematyki poruszanej przez każdego z wykładowców, jak też uzupełnienie i rozwinięcie omawianych zagadnień. Do dyspozycji będzie również forum dyskusyjne dające możliwość wymiany opinii i informacji z innymi uczestnikami projektu, oraz z zaproszonymi ekspertami.

Celem pierwszego wykładu będzie ukazanie recepcji i twórczego wykorzystania różnych dwudziestowiecznych trendów przez artystę. Opisane zostaną pierwsze zainteresowania Kantora symbolizmem, formizmem, kubizmem i Bauhausem w opozycji do koloryzmu panującego na krakowskiej ASP przed II wojną światową, a także epizodyczna próba zbliżenia się do socrealizmu po wojnie. Wytłumaczone zostanie pojęcie awangardy, do którego artysta się odwoływał. Przede wszystkim jednak wykład zawierać będzie przegląd recepcji sztuki poznawanej podczas kolejnych wyjazdów i pobytów Kantora poza Polską. Obok wpływów surrealizmu Matty i malarstwa materii to poszukiwania własnej drogi wśród minimalizmu i konceptualizmu reprezentowanych np. przez serie Zero, Nic, Wszystko wisi na włosku albo w swoistym Nowym Realizmie przez asamblaże i ambalaże, wreszcie w happeningach. Po skoncentrowaniu się na rysunkach w okresie Teatru Śmierci, powrót do malarstwa (posługującego się cytatem i dosłowną ilustracją transgresji) w serii Dalej już nic, co identyfikować można jako Kantorowski postmodernizm albo też jako powrót do symbolizmu i własną syntezę.

PROGRAM:

    6 października, godz. 18:00: Rafał Solewski, Działania twórcze Tadeusza Kantora na tle rozwoju sztuki światowej
    9 października, godz. 18.00: Dominika Łarionow, Przedmiot osobny, przedmiot Kantorowski, przedmiot sztuki
    16 listopada, godz. 18.00: Katarzyna Osińska, Tadeusz Kantor i rosyjska awangarda
    19 listopada, godz. 18.00: Justyna Michalik, Tadeusz Kantor kontra happening
    30 listopada, godz. 18.00: Marta Anna Raczek-Karcz, Tadeusz Kantor w krainie intermediów
    2 grudnia, godz. 18.00: Dyskusja panelowa, Jak odbierać sztukę najnowszą?

Café Europe. Awangarda XX wieku a Tadeusz Kantor
Cykl wykładów
Od 6 października do 2 grudnia 2015 roku
Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora Cricoteka
Kraków