Wirtuoz balafonu i strażnik 700-letniej tradycji. Balla Kouyaté z Mali pochodzi z najstarszego klanu griotów. Jego występ będzie jednym z najważniejszych wydarzeń 11. edycji festiwalu.

Balla Kouyaté uosabia 700 lat tradycji, przekazywanej z pokolenia na pokolenia. Imię otrzymał po najstarszym przodku i pierwszym historycznym griocie. Balla Fasseké Kouyaté był griotem na dworze Soundiaty Keity – króla ludu Mandingów, który w XIII w. założył średniowieczne imperium Mali. Fasseké grał też na pierwszym w historii balafonie. – Klan Kouyaté to strażnicy tradycji balafonu, obok kory i ngoni jednego z trzech najważniejszych instrumentów używanych przez griotów. Balla Kouyaté jest dziś uważany za największego na świecie wirtuoza balafonu – mówi Adrian Podgórny, manager programowy Brave Festival.

Jak wygląda i brzmi balafon? To instrument perkusyjny podobny do ksylofonu (lub afrykańskiej marimby), ale jego dźwięk jest bardziej organiczny i surowy. Na stelażu z bambusa opierają się wykonane z twardego drewna sztabki (może ich być od 17 do 22). Pod nimi zawieszone są tykwy o różnych średnicach, które spełniają rolę pudeł rezonansowych. Od 2012 roku tradycje związane z balafonem znajdują się na liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO. Muzyka Balla Kouyaté została nagrana i zarchiwizowana w Bibliotece Kongresu w Waszyngtonie, największej bibliotece świata. Balla Kouyaté jest jednym z najważniejszych wykonawców muzyki Mandingów, grupy etnicznej z Afryki Zachodniej. Wykonuje tradycyjne, epickie pieśni, ale do swojej twórczości wprowadza także współczesne motywy i swobodnie porusza się między różnymi gatunkami muzycznymi.

Dla griotów korzenie są niezwykle ważne, ale każde pokolenie stara się także dodać coś nowego od siebie. W czasie Brave Festival chciałabym pokazać zarówno tradycje griotów, jak i to, co tworzą dzisiaj – opowiada Sona Jobarteh, griotka i kuratorka Brave Festival 2015.

Balla Kouyaté współpracuje ze znanymi w świecie afrykańskimi muzykami, jak na przykład z Toumanim Diabaté, a grał także z Benem Harperem czy Susan McKeown. Balla Kouyaté założył też własny zespół pod nazwą World Vision. Jego skład się zmienia, a występują w nim muzycy z Chin, Libanu, Senegalu czy Wybrzeża Kości Słoniowej.

Kim są grioci?

W kulturach Afryki Zachodniej grioci zajmują się przekazywaniem tradycji ustnych i muzycznych, ale to nie tylko artyści, lecz także mędrcy, historycy, nauczyciele i strażnicy tradycji. W świecie bez bibliotek i uniwersytetów stanowią pamięć wspólnoty i podtrzymują jej tożsamość.

XI edycja Brave Festival odbędzie się w dniach 10-17 lipca 2015 r. we Wrocławiu.

Brave Festival obywa się we Wrocławiu od 11 lat. Wydarzenia towarzyszące odbywają się także w innych miastach Polski. Jego założeniem jest zapobieganie wypędzaniu ludzi z ich własnej kultury. Występujący w trakcie festiwalu artyści dzielą się swoimi, wierzeniami oraz tradycją, ożywiając je na naszych oczach. Wbrew czasom przedłużają żywot kultury, z której się wywodzą. Z tego powodu twórcy festiwalu nazywają ich odważnymi. Ich odwaga, to także otwartość na to co nowe. Większość, przyjeżdża z najodleglejszych zakątków ziemi. Dla wielu jest to pierwsza wyprawa poza wieś, w której się urodzili. Przyjeżdżają do Wrocławia, który staje się dla ich tradycji zupełnie nowym kontekstem i odważnie, z ogromną otwartością i hojnością obdzielają nas głębokim doświadczeniem swoich korzeni.

Pomysłodawca i dyrektor festiwalu Grzegorz Bral podkreśla, że nie jest to festiwal o dziełach sztuki, ale o sztuce i jej istocie. To festiwal o świecie, który odchodzi w zapomnienie i, jeśli tego procesu nie zatrzymamy, całkiem zniknie. W ramach Brave Festival odbywa się także projekt Brave Kids (www.bravekids.eu) oraz Przegląd Filmowy Brave Festival.

Organizatorem Brave Festival jest Stowarzyszenie Kultury Teatralnej „Pieśń Kozła”. Cały dochód ze sprzedaży biletów na festiwalowe wydarzenia przekazywany jest na rzecz programów edukacyjnych prowadzonych przez międzynarodową organizację charytatywną ROKPA.

www.bravefestival.pl