Od 8 marca w Galerii Sztuki Polskiej XIX Wieku w Sukiennicach w Krakowie będzie można oglądać wystawę Kobieta w Metropolis. Człowiek i technologia. Prezentuje ona renesansowe ryciny ukazujące technologie, które stały się podstawą rozwoju cywilizacyjnego Europy u progu ery nowożytnej.

Cykl grafik pt. Nova Reperta został zaprojektowany przez Johannesa Stradanusa (1523–1605), malarza i grafika flamandzkiego, działającego we Włoszech. Artysta stworzył przedstawienia rzemiosł, wynalazków i odkryć, jakie różniły współczesną mu cywilizację od świata starożytnego, a które nowożytna Europa częściowo dziedziczyła po poprzedniej epoce. Reperta była jedną z serii opracowanych przez Stradanusa dla Luigiego Alamanni Młodszego (1558–1603), florenckiego poety interesującego się astronomią i matematyką, z którym Flamand stale współpracował od roku 1587. Alamanni prawdopodobnie uczestniczył w opracowaniu treści przedstawień. W okresie, w którym grafiki powstały, Stradanus był członkiem florenckiej Accademia del Disegno i pracował dla Medyceuszy.

Ryciny zostały wydane w Antwerpii, około 1591 roku, w oficynie Pod Białą Lilią, prowadzonej przez Philipsa Galle (1523–1612). Nie wszystkie grafiki są podpisane przez autorów. Współtwórcami cyklu byli m.in. Philips Galle i jego syn Theodoor Galle (1571–1633), a także współpracownicy: Johannes I Collaert (ok. 1561–1620) oraz Adriean Collaert (ok. 1560–1618). Nova Reperta była bardzo popularna, o czym świadczy choćby fakt, że w latach 1591–1638 ukazały się co najmniej cztery wydania.

Chociaż grafiki są fascynującym katalogiem nowych odkryć i wynalazków, a nie dokumentem życia społecznego, to skłaniają do stawiania pytań na temat zasad, jakimi dawniej kierowano się, dzieląc pracę pomiędzy kobiety i mężczyzn. Ukazując proces produkcji, sposób działania wynalazku, artyści umieszczali w kadrze postacie zajęte poszczególnymi etapami pracy. Dzięki temu obserwujemy zbiorowy portret rzemieślników Europy przełomu XVI i XVII wieku.

Prace prezentowane na wystawie pochodzą z kolekcji Gabinetu Rycin PAU, Biblioteki Naukowej PAU i PAN w Krakowie.

Wystawa w Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach towarzyszy Konferencji Świat dla Kobiet czy Kobiety dla świata, organizowanej przez Stowarzyszenie Na Rzecz Rozwoju, która odbędzie się 8 marca 2015 r. w Galerii w Sukiennicach. Oba przedsięwzięcia są częścią projektu Kobieta – Wiedza – Władza. Społeczna rola kobiet na przestrzeni wieków, podobnie jak widowisko filmowo-muzyczne na podstawie filmu Metropolis Fritza Langa, zaplanowane na 19 marca w Centrum Kongresowym ICE Kraków.

Kobieta w Metropolis. Człowiek i technologia
Kurator: dr Anna Olszewska
Koordynator: Edyta Biernat
Wernisaż: 8 marca 2015 roku, godz. 15.45
Wystawa czynna do 22 marca 2015 roku
Galeria Sztuki Polskiej XIX Wieku w Sukiennicach
Kraków