Kino rosyjskie to obecnie jedna z ciekawszych kinematografii świata, dlatego 20-25 lutego Kino Świt w Warszawie zaprasza na przegląd Zrozumieć Rosję.

Co roku z olbrzymiej rosyjskiej produkcji filmowej dociera do Polski zaledwie kilka filmów, które przeważnie wyświetlane są krótko i z reguły w kinach studyjnych, przez co polski widz nie może wyrobić sobie zdania na temat kinematografii naszego sąsiada. Kino Świt stara się raz do roku zapełnić tę lukę i zebrać ciekawy zestaw filmów, który będzie pewnym przekrojowym spojrzeniem na to, co najciekawszego dzieje się w filmowym świecie rosyjskim. Już po raz ósmy widzowie, którzy odwiedzą kino Świt będą mogli zobaczyć nowe i starsze rosyjskie produkcje, wysłuchać prelekcji i porozmawiać o obejrzanych filmach.

A w tym roku będzie co oglądać. Już same nazwiska mówią nam wiele: Zwiagnicew, Bałabanow, Michałkow, Bodrow (młodszy). Wielką reklamę kinu rosyjskiemu zrobił ostatnio przenikliwy w wymowie i zakazany w Rosji Lewiatan Andrieja Zwiagincewa, który także będzie można zobaczyć w Świcie. Film owacyjnie przyjęty przez publiczność europejską daje niezwykle czarny obraz współczesnej Rosji. Również daleki od sielanki obraz współczesnej Rosji przynosi film Aleksandra Wieledinskiego Geograf przepił globus. W lżejszym dużo nastroju o współczesnej Rosji mówi Anna Melikian w filmie Mars, uciekając po trosze do poetyki baśni. Z kolei film Rosja 88 to pierwszy film rosyjski o rodzimych neofaszystach. Szerszą podbudowę kulturową i historyczną do zrozumienia współczesnej Rosji daje niezwykły film Nikity Michałkowa Anna od 6 do 18, w którym rosyjski mistrz zestawia dorastanie swej córki Anny z przemianami społeczno-politycznymi w Rosji, rysując nam spójną wizję systemu niszczącego naród rosyjski i odbierającego mu z premedytacją tożsamość, historię, kulturę, religię. Warto też zwrócić uwagę na kultowy film Igła z gwiazdą rocka Wiktorem Cojem, a także innym muzykiem zaczynającym karierę filmową – Piotrem Mamonowem. Miłośnicy przedwcześnie zmarłego Aleksieja Bałabanowa na pewno z przyjemnością obejrzą jeden z jego pierwszych filmów Radosne dni.

Tradycyjnym uzupełnieniem przeglądu w Świcie będą prelekcje Mikołaja Wojciechowskiego, wybitnego znawcy filmu rosyjskiego.

Szczegółowy program:

20 lutego godz. 17.00 – Mars, reż. Anna Melikian
Słynny, niepokonany bokser Borys, ucieka z Moskwy w poszukiwaniu lepszego życia. Pewnego dnia wsiada do pierwszego lepszego pociągu. Kiedy się budzi, widzi neonowy napis MARS. To nazwa niewielkiego miasteczka na Krymie, oraz położonej nieopodal fabryki, w której kiedyś produkowano pluszaki dla całego Związku Radzieckiego. Borys spędzi w miasteczku dwadzieścia cztery godziny, w czasie których zdąży odmienić na zawsze losy dwójki jego mieszkańców – bibliotekarki Grety, oraz zakochanego w niej Grigorija. Film łączy słodko-gorzką opowieść o trójkącie miłosnym z niezwykle realistycznym obrazem życia we współczesnej Rosji.

20 lutego, godz. 19.00 – Portret o zmierzchu, reż. Angelina Nikonowa
Atrakcyjna trzydziestoparoletnia Marina pracuje jako psycholożka z trudnymi dziećmi. Jej życie wydaje się poukładane i szczęśliwe. Ale to pozory. Marina przechodzi bowiem głęboki kryzys małżeński i zawodowy. Nie kocha męża, porażają ją też wszechobecna obojętność i znieczulica, które widzi na każdym kroku. Pewnego wieczoru, po naprawdę pechowym dniu, Marina niespodziewanie staje się ofiarą przemocy seksualnej. Przeżyte upokorzenie i ból wywracają jej świat do góry nogami. Odtąd jedynym, czego pragnie, jest zemsta. Ale kiedy skrzywdzona kobieta wreszcie odnajduje swego oprawcę, życie jeszcze raz okazuje się nieprzewidywalne.

21 lutego, godz. 15.00 – Rosja 88, reż. Pavel Bardin
Rosja 88 reklamowana była jako pierwszy rosyjski film o neonazistach. Pracując nad scenariuszem, Bardin opierał się na oryginalnych tekstach i filmach umieszczanych w Internecie przez rosyjskie ugrupowania neonazistowskie i nacjonalistyczne. Często w usta bohaterów wkładał żywcem przepisane z ich stron cytaty. W ścieżce dźwiękowej wykorzystał muzykę skinowską.

21 lutego, godz. 17.00 – Zanim noc nas nie rozdzieli, reż. Boris Chlebnikow
Komedia oparta na autentycznych rozmowach – zarówno zabawnych, jak i smutnych – podsłuchanych przez dziennikarkę Olgę Utkin w jednej z najdroższych i najbardziej szpanerskich moskiewskich restauracji. Film zabawny i demaskatorski: o kobietach, które wybierają między uczuciem a pieniędzmi; producentach filmowych, którzy nie wiedzą, co tak naprawdę produkują i o wyczerpanych biznesmenach, którzy wypijają jednego głębszego, zostawiając rachunek do zapłacenia teściowej.

21 lutego, godz. 19.00 – Niebiańskie żony Łąkowych Maryjczyków, reż. Aaleksey Fiedorczenko
Bohaterkami maryjskich opowieści są kobiety o imionach, rozpoczynających się na literę O. Jest Okanay Oshanyak o ciele starannie natartym, aby prawidłowo się rozwijało; Oshtylech, która zrywa bukiet fallicznych grzybów w poszukiwaniu odpowiedniego męża; Onya, wąchająca intymne miejsce swojego mężczyzny, dowodząc jego zdrady… U Fedorchenki erotyka splata się z folklorem, rytuały i wierzenia przenikają postsowieckie blokowiska oraz wsie jak sprzed wieków. Czego tu nie ma: martwi wstają z grobów, święte drzewa karzą, leśny duch domaga się seksu, a waginy przemawiają własnym głosem. Film odsłania też mroczną stronę maryjskich wierzeń – konsekwencje igrania z duchami, klątwami i magią. Reżyser wystawia wymierającym mniejszościom Federacji Rosyjskiej filmowy pomnik – nie ze spiżu, lecz ze zadziwienia, czułości i humoru.

22 lutego, godz. 15.00 – Igła, reż. Rashid Nugmanow
Moro przyjeżdża do Ałma-Aty, gdzie zatrzymuje się u swojej przyjaciółki Diny. Wkrótce dowiaduje się, że ma ona poważne problemy z narkotykami, a jej mieszkanie zamieniło się narkomańską melinę. Moro zabiera dziewczynę nad Morze Aralskie, gdzie Dina dochodzi do siebie. Wszystko jednak zaczyna się od nowa, kiedy wracają do miasta. Moro postanawia wtedy rozprawić się z dilerami narkotywków.
Ten dyplomowy film, nad którym pracowała grupa przyjaciół wkrótce stał się jednym z najbardziej kultowych obrazów ówczesnego młodego pokolenia. Główną rolę zagrał legendarny lider grupy Kino, Wiktor Coj. Na ekranie można także zobaczyć Piotra Mamonowa z niemniej legendarnego zespołu Zwuki Mu, dla którego była to pierwsza przygoda z kinem.

22 lutego, godz. 17.00 – Anna od 6 do 18, reż. Nikita Michałkow
Anna od 6 do 18 to rodzaj dokumentu, w którym Michałkow wyraźnie przedstawia swoje życiowe credo, ukazuje swój sposób patrzenia na świat. Rejestrując na taśmie filmowej dorastanie swej córki Anny, Michałkow wiąże je nierozdzielnie z pytaniem o tożsamość narodu rosyjskiego. Film, który powstawał w ukryciu rozwija się dwutorowo – rozmowy z córką przeplatane są zdjęciami dokonujących się w ZSRR wydarzeń. Reżyser rejestruje postępujący proces pozbawiania narodu rosyjskiego tożsamości i wolności.

22 lutego, godz. 19.00 – Córki mafii, reż. Sergey Bodrow Młodszy
Trzynastoletnia Swieta mieszka z babcią i szczerze nienawidzi swojego ojczyma, Alika, drobnego gangstera, z którym związała się jej matka. Niechęcią darzy też swoją przyrodnią siostrę, ośmioletnią Dinę. Kiedy Alik wychodzi po krótkiej odsiadce z więzienia, musi spłacić zaciągnięte długi. Aby zmusić go do uregulowania należności gangsterzy próbują porwać obie córki. Udaje im się jednak uciec, a podróż przez prowincję sprawi, że między dziewczynkami po raz pierwszy nawiążą się siostrzane więzi.
Debiut reżyserski Siergieja Bodrowa Jr, który swoją ogromną popularność w Rosji zawdzięcza filmom Aleksieja Bałabanowa Brat (1997) i Brat 2 (2000). Wielu w Córkach mafii widzi ich kontynuację, która wyraża się nie tylko w tytule (w oryginale tytuł filmu to Siostry), ale także w sposobie opowiadania o kryminalnym półświatku.

24 lutego, godz. 17.00 – Radosne dni, reż. Aleksey Bałabanow
Bałabanow przenosi na ekran jeden ze słynnych dramatów Samuela Becketta. Specyficzny czarny humor i groteska pisarza tym razem rymuje się z rzeczywistością Petersburga, gdzie reżyser zdecydował się przenieść akcję dzieła. Główny bohater wychodzi ze szpitala z głową obwiązaną bandażem. Przemierza petersburskie ulice szukając pokoju do wynajęcia. Wreszcie trafia do kobiety, która udziela mu schronienia i orientując się, że przybysz nie pamięta nawet jak ma na imię, nazywa go Siergiejem Siergiejewiczem.

24 lutego, godz. 19.00 – Lewiatan reż. Andriej Zwiagincew
Lewiatan, film uznawany za najlepszy i najbardziej odważny tytuł w karierze Andrieja Zwiagincewa, wzbudzający kontrowersje w Rosji, jest gorzką refleksją nad współczesnym obrazem ojczyzny Puszkina. To współczesny filmowy dramat z elementami czarnej komedii. Ten ciekawy przykład metaforycznej satyry o współczesnej Rosji, pełnej głębokiej ironii jest współczesną wersją Księgi Hioba, nagrodzoną na festiwalu w Cannes w 2014 roku nagrodą za najlepszy scenariusz. W filmie wykorzystano muzykę Philipa Glassa z opery Echnaton, która w doskonały sposób oddaje atmosferę filmu. Trudno pojąć, jakim cudem w kraju cenzury i propagandy powstał tak bezlitośnie krytyczny film. W Rosji nie można go zobaczyć.

25 lutego, godz. 19.00 – Geograf przepił globus, reż. Aleksandr Wieledinski
Wiktor jest z wykształcenia biologiem. Sytuacja zmusza go jednak do podjęcia pracy geografa, chociaż nie zna się na mapach, globusie, ani kompasie. Początki w szkole nie są łatwe. Uczniowie okazują się niesforni, a koledzy po fachu wyjątkowo niesympatyczni. Mężczyzna ukojenie znajduje jedynie w domu, u boku córki i ukochanej żony. Ale nawet ten azyl okazuje się tymczasowy. Nieoczekiwanie kobieta jego życia informuje go bowiem, że żąda rozwodu. Wiktor popada we frustrację, nie mogąc poradzić sobie z poczuciem samotności i niezrozumieniem otoczenia. Wszystko zmienia się, gdy w okolicy zjawia się jego stary kumpel. Ich mocno zakrapiane spotkania powodują, że życie znów staje się kolorowe. Wkrótce odmieniony nauczyciel zabiera klasę na szaloną wyprawę, której zwieńczeniem jest spływ rwąca rzeką. Czy w ten sposób zaprzyjaźni się ze zbuntowanymi podopiecznymi i naprawi stosunki z żoną?