W latach 70 XX w, dzięki zaangażowaniu artystów cyrku tradycyjnego i działaczy kultury francuski cyrk przeszedł reformę i zapoczątkował nowy etap w dziejach historii sztuki ruchu.

Francuski model cyrku i organizacji kultury stał się symbolem innowacji, otwartości i odwagi artystycznej. Sztuka cyrkowa we Francji czy Kanadzie jest dziś częścią dziedzictwa kulturowego, jest sztuką uznaną i wspieraną przez struktury państwowe. Minęło 10 lat od momentu kiedy pierwsi zapaleńcy podjęli kroki w celu nobilitacji cyrku w Polsce.

W roku 2005 grupa pasjonatów, zajmujących się cyrkiem, żonglerką i przedstawieniami ulicznymi zorganizowała pierwszy w Polsce Festiwal Nowego Cyrku i Teatru we Wrocławiu (2004 Stowarzyszenie Kejos The-at-er, 2005 Środkowoeuropejskie Spotkania Teatralno Cyrkowe).

Ze względu na brak innych danych przyjmuję tę datę za początek rozwoju nowego cyrku w Polsce.

Ten Przewodnik jest próbą podsumowania dekady i zgromadzenia informacji na temat aktualnego krajobrazu polskiego nowoczesnego cyrku i sztuki ulicznej. Publikacja ta jest poszerzona o inicjatywy z dziedziny sztuki plenerowej i w przestrzeni publicznej, (niekoniecznie identyfikujące się z cyrkiem ale często prezentujące tę sztukę w ramach swojej działalności)oraz niektóre inicjatywy komercyjne i z okręgu cyrku tradycyjnego. Mam nadzieję, że praca ta przyczyni się do popularyzacji krajowych artystów, producentów, pedagogów i ich projektów oraz pomoże w rozwoju i nobilitacji cyrku i teatru plenerowego jako formy sztuki w Polsce.

W przewodniku zostały zamieszczone wszystkie zgłoszone inicjatywy i projekty z nadesłanymi tekstami jak i znane mi inicjatywy, których źródłem były informacje znalezione w internecie.

Nie podejmowałam próby oceny projektów, lecz zakwalifikowałam je do poszczególnych działów:

Edukacja: zajęcia, projekty socjalne i festiwale dla młodzieży i dzieci

Projekty artystyczne: kolektywy, teatry, cyrki, a tyści skupieni

w organizacjach jak i grupy nieformalne oraz ich spektakle i pokazy

Inspirowane cyrkiem: projekty podejmowane przez ludzi niekoniecznie uprawiających tę dziedzinę sztuki

Agencje artystyczne: inicjatywy działające jako agencje i na rynkach świata.

Festiwale: cyrkowe i plenerowe

Marta Kuczyńska - (Arta.Ku) Kejos

Niniejszy Przewodnik jest również podsumowaniem Konferencji Nowy Cyrk i Sztuka w Przestrzeni Publicznej, która odbyła się przy okazji Carnavalu Sztuk–Mistrzów w Lublinie w dniach 23-25 lipca 2014 roku. Wydawnictwo przygotowane przez Martę Kuczyńską, wspomaganą przez platformę artystyczno - badawczą Kejos zawiera podstawowe informacje o wydarzeniach, grupach, przedstawieniach, organizacjach, inicjatywach i projektach z dziedziny nowego cyrku i sztuki w przestrzeni publicznej w Polsce.

Konferencja była poświęcona nie tylko naukowym aspektom badań nad cyrkiem, ale podęła próbę integracji środowisk badaczy sztuk performatywnych i twórców związanych z nurtem Nowego Cyrku, popularyzując cyrk jako dziedzinę sztuki i przedmiot badań. Program Konferencji składał się z dwóch części: Naukowej (wykłady uznanych badaczy, referaty wybrane spośród nadesłanych propozycji) oraz Branżowej (prezentacje projektów, grup i inicjatyw artystycznych). Uczestniczyło w niej 200 widzów i zaproszonych gości z Polski i Europy.

Mamy nadzieję, że to spotkanie artystów, producentów, animatorów, badaczy i Przewodnik przyczynią się do rozwoju naszych dyscyplin, do wzajemnego poznania i integracji środowisk, oraz do pełniejszego rozpoznania cyrku i działań plenerowych jako przestrzeni sztuki i pola badań naukowych. Dziękujemy za aktywność i inspirację. Zapraszamy do zapoznania się z aktualnym obrazem nowoczesnej sztuki w Polsce w niniejszym Przewodniku.

Zespół organizacyjny Konferencji:

Marta Kuczńska - Kejos (pomysłodawca, koordynator konferencji)

Grzegorz Kondrasiuk - Zakład Teatrologii UMCS (koordynator części naukowej)

Rafał Sadownik - Carnaval Sztuk-Mistrzów (gospodarz, producent)

Magdalena Zylik - Warsztaty Kultury (producent)

Joanna Witkowska - Kejos (PR i Media)

Kinga Podgajna - Kejos (komunikacja, targi sztuki)

Natalia Gorzelańczyk - Kejos (PR)

Sabina Drąg - Kejos (PR, wystawa)

Wszystkie wygłoszone podczas Konferencji prelekcje można oglądnąć na: www.youtube.com

Archiwum tekstów i literatury po polsku o cyrku i sztuce plenerowej: www.kejos.org/ar

Strona Konferencji: www.kejos.org/konferencja

Przewodnik mozna ściągnąć ze strony www.kejos.org