W najbliższy wtorek zapraszamy na Czytany Teatr Faktu w Małej Literackiej z udziałem tegorocznego laureata literackiej nagrody Nike – Karola Modzelewskiego.

SPRZECIW – październik ’56: Gomułka kontra Chruszczow

28 października 2014 / wtorek / godz. 18:00 / Mała Sala / ul. Zachodnia 93 / wstęp wolny

W programie:

Czytanie performatywne rozmów Gomułka – Chruszczow w reżyserii i adaptacji Zdzisława Jaskuły. Konsultacja historyczna: dr Mikołaj Mirowski. Występują: Paweł Audykowski, Mateusz Janicki, Gracjan Kielar, Tomasz Kubiatowicz, Adam Kupaj, Marek Lipski, Bartosz Turzyński.

Dyskusja Miejsce Października ’56 r. w historii Polski z udziałem prof. Karola Modzelewskiego (historyka, mediewisty, działacza opozycji demokratycznej), dra Kazimierza Wóycickiego (historyka, Studium Europy Wschodniej UW). Spotkanie poprowadzi dr Mikołaj Mirowski (historyk, publicysta).

Od czasu wydarzeń poznańskich (28 czerwca 1956 r.) utrzymywał się w Polsce stan niepokoju. Władze partyjne, zdając sobie sprawę z napięć, do których doprowadził stalinizm, kolektywizacja oraz gospodarka planowa, gorączkowo szukały wyjścia z pogarszającej się sytuacji. W październiku 1956 r. w obliczu rosnącego napięcia w społeczeństwie i w samej PZPR stało się oczywiste, że kluczem do rozwiązania kryzysu jest powrót do władzy Władysława Gomułki, autora koncepcji polskiej drogi do socjalizmu, oskarżonego w 1948 r. o odchylenie prawicowo-nacjonalistyczne, przez trzy i poł roku wiezionego. 19 października, dzień przed zaplanowanym plenum KC, gdzie miało dojść do wyboru Gomułki na pierwszego sekretarza PZPR do Warszawy, przyleciała niespodziewanie delegacja radziecka na czele z Nikitą Chruszczowem. Natomiast w nocy z 18 na 19 października oddziały Północnej Grupy Wojsk Armii Radzieckiej które opuściły swoje garnizony na Dolnym Śląsku i Pomorzu, rozpoczęły marsz w kierunku Warszawy. W każdym momencie mogło dojść do jakiegoś incydentu między radzieckimi żołnierzami a Polakami. Kraj znalazł się w stanie wrzenia i ogromnego napięcia, w większych i średnich miastach odbywały się wiece, mityngi z poparciem dla Gomułki i protestujące wobec interwencji ZSRR. Byliśmy naprawdę o krok od wybuchu powstania, od krwawych wydarzeń…

Dzięki zapisowi rozmów Gomułka-Chruszczow, które odbyły się w Belwederze, poznajemy autentyczną, gorącą temperaturę sporu, powagę radzieckich oskarżeń oraz twardą i nieustępliwą postawę Gomułki w obronie prawa do suwerennych decyzji o „naszych sprawach”. Dowiadujemy się też o zakresie poruszanych tematów: ocenie stalinizmu, roli Bieruta, statusie radzieckich doradców w bezpieczeństwie i Wojsku Polskim, a także relacji gospodarczych między państwami. Na plan pierwszy wysuwa się jednak żądanie samostanowienia polskiego kierownictwa w kwestiach personalnych. Dla Nikity Chruszczowa był to policzek, dla Władysława Gomułki sprawa kluczowa i w zasadzie nie podlegająca negocjacjom. Wielkich emocji dostarczyła też sprawa wojsk radzieckich idących na Warszawę oraz w tym kontekście, informacje o przygotowywaniach robotników wielkich zakładów do obrony stolicy.

Jednocześnie informujemy o kolejnej Małej Literackiej, która poświęcona będzie promocji książki Lewe strony widoków Jerzego Ficowskiego.

4 listopada 2014 / wtorek / godz. 19.15 / Mała Sala / Zachodnia 93 / wstęp wolny / Wydarzenie na FB.