Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski prezentuje:

Francis Alӱs

NAWIJAĆ-ROZWIJAĆ (Projekty afgańskie, 2010–2014) / REEL-UNREEL (Afghan Project, 2010–2014)

11 października 2014 – 11 stycznia 2015

FRANCIS ALŸS O AFGANISTANIE

Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie inauguruje 10 października pierwszą w Polsce obszerną prezentację twórczości wybitnego belgijskiego artysty Francisa Alӱsa, uznanego przez amerykański Newsweek za jednego z dziesięciu najważniejszych żyjących artystów na świecie. Dzieła artysty były prezentowane w MoMA w Nowym Jorku, Tate Modern w Londynie i na wielu prestiżowych międzynarodowych biennale sztuki. Wystawa w CSW pokazuje jego najnowszy film REEL-UNREEL (NAWIJAĆ-ROZWIJAĆ) nakręcony w Afganistanie, którego premiera odbyła się w sercu Kabulu w pozbawionym dachu po bombardowaniu teatrze. Tytuł jest aluzją do stereotypowego, prawdziwego/nieprawdziwego [ang. real/unreal] obrazu Afganistanu obecnego w światowych mediach jako miejsca rozdartego wojną i nasyconego przemocą. Głównym bohaterem filmu jest stolica Afganistanu i jej mieszkańcy, poetycko portretowani w obiektywie kamery podążającej trasą przemierzaną przez dwóch chłopców, w której mimo widocznej wszędzie obecności wojska i służb bezpieczeństwa, Kabul zamienia się w radosny plan filmowy.

Wystawa NAWIJAĆ-ROZWIJAĆ (Projekty afgańskie, 2010–2014) to pierwsza w Polsce indywidualna prezentacja twórczości jednego z najważniejszych artystów współczesnych Francisa Alӱsa. Projekt, realizowany we współpracy z Museo d'Arte Contemporanea Donnaregina-MADRE w Neapolu, koncentruje się na najnowszych pracach Alӱsa wykonanych podczas jego wielokrotnych pobytów w latach 2010-2014 w Afganistanie, kraju, który, po okresie sowieckiej okupacji, rozpoczętej w 1978 roku, przeszedł przez dwie dekady wojny domowej, totalitarny reżim talibów między 1996 i 2001 rokiem, a obecnie jest okupowany przez siły amerykańskie i europejskie.

Tytułowej pracy wideo REEL-UNREEL (NAWIJAĆ-ROZWIJAĆ) towarzyszy obszerny wybór obrazów, rysunków, kolaży, szkiców, dokumentów i efemeraliów składających się na Projekty afgańskie. Tworzą one swego rodzaju archiwum o strukturze przywodzącej na myśl dziennik podróży. Pokazane zostaną w powiązaniu z dwoma wcześniejszymi, ikonicznymi dziełami tego artysty: Paradox of Praxis I (Sometimes Making Something Leads to Nothing) i The Green Line, w których Francis Alӱs podejmuje dialog z modernistyczną tradycją medium rzeźby oraz malarstwa.

REEL-UNREEL (NAWIJAĆ-ROZWIJAĆ), film wyprodukowany w 2011 roku w ramach dOCUMENTA (13), jest główną pracą na wystawie, a zarazem wypowiedzią artysty na temat sztuki filmowej, swojego rodzaju hołdem dla odchodzącego do przeszłości filmu analogowego. Punktem wyjścia filmu jest klasyczna uliczna zabawa dziecięca biegania za kołem: kamera podróżuje przez Kabul, śledząc dwóch afgańskich chłopców, z których jeden biegnie przodem, rozwijając taśmę ze szpuli filmowej, a drugi podąża za nim, nawijając celuloidową wstęgę. Tytuł z jednej strony odnosi się do przedstawionej w nim narracji, z drugiej zaś do fenomenu samego medium filmowego, z nawijaniem i zwijaniem taśmy na projektorze. Alӱs wykorzystuje tu również swoistą grę słów w języku angielskim, reel/real (nawijać/realny) i unreel/unreal (rozwijać/nierealny), aby podkreślić daleki od rzeczywistości obraz, jaki zachodnie media wykreowały na temat współczesnego Afganistanu.

Francis Alӱs jest autorem dzieł bardzo zróżnicowanych formalnie, od prac wideo po instalacje, obrazy, rysunki, animacje, obiekty i fotografie. Alӱs jest znany na świecie ze swoich performatywnych akcji dokumentowanych na wideo, wnikających w społeczne i polityczne modele środowisk wielkomiejskich. Artysta wykorzystuje nietradycyjne metody twórcze, m.in. praktykując niemal obsesyjnie spacery po mieście, dzięki którym indywidualizuje pojęcie przestrzeni publicznej, a także ujawnia napięcie między tym, co polityczne, a tym, co poetyckie. Francis Alӱs wykorzystuje medium performansu do interpretowania złożonych relacji między kwestiami politycznymi, społecznymi i kulturalnymi we współczesnym społeczeństwie.

Francis Alӱs urodził się w 1959 roku w Antwerpii. Od 1986 roku mieszka i pracuje w Mexico City. Wystawa retrospektywna tego artysty (Francis Alӱs: A Story of Deception) zorganizowana została w latach 2010-2011 przez Tate Modern, Londyn; Wiels Centre d’Art Contemporain, Bruksela; MoMA-Museum of Modern Art, Nowy Jork i MoMA-PS1, Long Island City, Nowy Jork. Alӱs miał też wiele wystaw indywidualnych w tak prestiżowych instytucjach, jak Irish Museum of Modern Art, Dublin (2010); The Renaissance Society at the University of Chicago (2008); Hammer Museum, Los Angeles (2007); Hirshhorn Museum-Sculpture Garden, Waszyngton, DC (2006); Portikus, Frankfurt (2006); MALBA, Buenos Aires (2006); Kunstmuseum Wolfsburg; Museé d’Art Contemporain, Avignon (2004); Kunsthaus, Zurich (2003); Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofia, Madryt (2003). W 2012 roku, z okazji dOCUMENTA (13), artysta prezentował w Kabulu, w ruinach Cinema Behzad, kina specjalnie udostępnionego na tę okoliczność, swój film REEL-UNREEL (NAWIJAĆ-ROZWIJAĆ) - pracę będącą głównym elementem wystawy w CSW Zamek Ujazdowski w Warszawie. Alӱs uczestniczył też w wielu międzynarodowych biennale sztuki, m.in. Bienal de São Paulo (2010, 2004 i 1998), Biennale w Wenecji (2007, 2001 i 1999), Shanghai Biennale (2002), Istanbul Biennial (2001 i 1999) oraz Havana Biennial (2000 i 1994).

Program edukacyjny w październiku:

6 października (poniedziałek), godz. 18.00, Sala im. Wojciecha Krukowskiego, Budynek Laboratorium CSW

Stach Szabłowski, Flâneur. Kilka słów o ścieżkach Francisa Alÿsa, wykład

9 października (czwartek), godz. 16.30, Wydział Sztuki Mediów, Pracownia Mirosława Bałki, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, ul. Spokojna 15, sala nr 13

Spotkanie z Francisem Alӱsem (w języku angielskim)

Wydarzenie zorganizowane we współpracy z Wydziałem Sztuki Mediów ASP

22 października (środa), godz. 18.00, Kino.Lab

Francis Alӱs. The Artist Who Tells Stories, pokaz specjalny filmów Francisa Alӱsa

Na wszystkie wydarzenia wstęp wolny

Więcej: www.csw.art.pl

www.francisalys.com

Partner instytucjonalny wystawy: Przedstawicielstwo Generalne Rządu Flandrii przy Ambasadzie Belgii

Patroni honorowi: Belgijska Izba Gospodarcza, Ambasada Belgii w Polsce

Sponsor wernisażu: Przedstawicielstwo Generalne Rządu Flandrii przy Ambasadzie Belgii

Patroni medialni wystawy: Gazeta Wyborcza, Gazeta Co Jest Grane

Patroni medialni CSW: TOK FM, Elle Decoration, KMag, Label, Aktivist, Purpose, artinfo.pl, Stolica