5 – 13 września | CHOPINIANA – 12. DNI FRYDERYKA CHOPINA, BALLADA

Chopiniana 5 – 13 WRZEŚNIA 2014 CHOPINIANA – 12. DNI FRYDERYKA CHOPINA BALLADA Płock, Żelazowa Wola wstęp wolny

Festiwal Chopiniana – 12 Dni Fryderyka Chopina w 2014 roku będzie stanowił kontynuację koncepcji programowej z ostatnich lat, czyli prezentację wybranej formy muzycznej.

Tematem tegorocznych Chopinianów jest ballada. Cztery ballady Chopina otwierają rozdział ballady instrumentalnej, opowieści posługującej się wyłącznie językiem muzycznym. Wcześniej istniały już ballady poetyckie, którym często towarzyszyła muzyka. W średniowieczu mistrzami ballady byli tacy poeci jak François Villon i Gyoffrey Chaucer, a Guillame de Machault był jednocześnie słynnym poetą i kompozytorem. Do ballad średniowiecznych nawiązywali romantycy. Ale nawiązali w bardzo specyficzny, swobodny sposób, szukając w średniowieczu raczej nastroju, niż nawiązując do bardzo precyzyjnych i wyszukanych form wersyfikacyjnych tamtych czasów. Od Herdera, który uchodzi za twórcę ballady romantycznej, poprzez Goethego prowadzi droga do Mickiewicza, którego ballady z pewnością inspirowały Chopina. Chopin, na pewno znał i cenił twórczość Mickiewicza, dlatego też w programie Chopinianów pojawią się ballady naszego Wieszcza. Słuchając ballad Chopina, mamy wrażenie, że słuchamy niezwykłych opowieści, w których, podobnie jak w balladach należących do literatury, elementy epickie, dramatyczne i liryczne splatają się w jedną całość, jednak jest to opowieść posługująca się autonomicznym językiem muzyki, językiem „mowy, w której mowy kończą się” jak pisze Rilke.

Czasami jednak słowo i muzyka łączą się. Tak jest w pieśni. Ballady Franza Schuberta i Stanisława Moniuszki, Marii Szymanowskiej, Roberta Schumanna i Carla Loewego wprowadzają nas w ten świat, gdzie muzyka idzie za słowem, wspomaga je i zwielokrotnia. Ballady Mickiewicza inspirowały nie tylko Chopina. Już parę lat po wydaniu I tomu poezji Mickiewicza, Świteziankę i trzy fragmenty z Konrada Wallenroda opracowała na głos Maria Szymanowska. W jej ślady poszedł Carl Loewe i później Stanisław Moniuszko. Ale Mickiewicz, nie tworzył w próżni. Świetnie oczytany w literaturze swoich czasów – w młodości tłumacz Schilllera, Byrona i Goethego – Mickiewicz wpisywał się w pejzaż europejskiej literatury romantycznej. Jego tematy literackie obejmują zarówno fantastykę zaczerpniętą z Herdera i Byrona, jak i z ludowych tradycji i pejzaży pogranicza Litwy i Białorusi. Dlatego w programie Chopinianów znajdą się ballady wokalne prezentujące tylko ułamek tego niezwykłego świata, gdzie fantastyka splata się z dramatem, a muzyka z poezją.

Ballady Chopina otworzyły rozdział tej formy w muzyce romantycznej. Już wkrótce śladami Chopina poszli najwybitniejsi twórcy XIX wieku: Liszt, Grieg i Brahms. Wśród twórców ballad nie zabrakło i Polaków: ballady tworzyli Juliusz Fontana i Julian Zarębski. Ale po dziś dzień cztery ballady Chopina stanowią wzór niedościgniony.

A więc ballady romantyczne i średniowieczne, instrumentalne i wokalne i wreszcie poezja z XIV i XIX wieku będą gościć przez dwa weekendy w Płocku. A wszystko pod hasłem Chopina, twórcy, który w młodości w swojej podróży do Gdańska odwiedził to pięknie położone na skarpie wiślanej miasto.

13 WRZEŚNIA 10.00

Żelazowa Wola Park przy Domu Urodzenia Fryderyka Chopina

Edukacyjna gra miejska Stracona ballada

W roku 2020 nastąpił przełom w nauce. Wynaleziono wehikuł czasu. Niestety każde narzędzie może służyć do rzeczy tak złych, jak i dobrych. Pierwsze podróże spowodowały dużo zmian w historii świata.

Między innymi z historii literatury w dziejach ludzkości został wymazany cały gatunek, jakim jest ballada. Aby naprawić powstałe szkody, Organizacja Narodów Zjednoczonych powołała INS – Instytut Naprawy Historii.

Specjalnie przeszkoleni członkowie INS udają się w przeszłość, aby odnaleźć fragmenty ballad i przywrócić je światu.

Gracze wcielają się w rolę podróżników w czasie, którzy wyruszają w przeszłość, aby odnaleźć osoby mające istotny wpływ na tworzenie ballad (Francis Villon, Fryderyk Chopin, Adam Mickiewicz, Bob Dylan, Zespół Metallica, Stanisław Grzesiuk, Jacek Kaczmarski). W trakcie gry uczestnicy poznają historię ballady, różne jej formy oraz nawiązania do tego gatunku w kulturze i sztuce. Każdy z zespołów otrzymuje baterię temporalną, której naładowanie będzie służyło przywróceniu właściwego biegu historii. Bateria ma postać zamkniętego pojemnika, który należy napełnić. Podczas podróży w czasie gracze, poprzez wykonywanie różnorodnych zadań, napełniają ten pojemnik proszkiem czasu.