3 kwietnia o godz. 18.00 w Muzeum Literatury w Warszawie odbędzie się wernisaż wystawy Ulice Złego, która zasadza się na pomyśle scenograficznego odtworzenia obrazu Warszawy nakreślonego przez Leopolda Tyrmanda i tym samym zaproszenia widzów do wnętrza powieści, do Warszawy 1954 roku.

Ulice Złego biegną przez zdruzgotane, okaleczone miasto, wśród zrujnowanych, straszących swymi szkieletami kamienic, po błocie, śniegu, wśród rozbrzmiewających rejwachem licznych placów budowy, dźwiękiem dzwonków przepełnionych tramwajów, nawoływaniem bazarowych handlarek, gwarem kawiarnianych rozmów.

Mojemu rodzinnemu miastu Warszawie – napisał Tyrmand na stronie tytułowej. I rzeczywiście, bohaterowie powieści funkcjonują w oddanej z detalami przestrzeni powojennej stolicy. Dlatego narracja wystawy poprowadzona jest dwubiegunowo – ścieżką powieści i ścieżką historyczną, które niejednokrotnie splatają się ze sobą.

Świat Złego i rzeczywistość Warszawy z 1954 ukazana jest w kontekście swoistego dramatu rozwarstwienia – między radością kiełkującego na ruinach życia, chciwością i ciemnymi interesami przestępczego półświatka oraz realnym okrucieństwem systemu stalinowskiego.

Powieść Tyrmanda zostanie niejako nałożona na mapę powojennej Warszawy dzięki fotografiom archiwalnym (ze zbiorów m.in. NAC, Fundacji KARTA, Muzeum Historycznego M. St. Warszawy), filmowym materiałom archiwalnym (Filmoteka Narodowa), materiałom dokumentalnym z Archiwum IPN, zdjęciom reportażowym (dotąd niepublikowanym autorstwa Krzysztofa Miszułowicza).

Na wystawie Ulice Złego będzie można poczuć przez chwilę klimat powojennej Warszawy. Zaaranżowany plastycznie autobus Geńka Śmigły zawiezie widzów w głąb miasta z 1954 roku, gdzie można będzie obejrzeć plakaty propagandowe z lat 50., przejrzeć artykuły ze Stolicy, Życia Warszawy i pojawiającego się w powieści Tyrmanda Expressu Wieczornego, wstąpić do kina Atlantic, posiedzieć kulturalnie w kawiarni Lajkonik i – mniej kulturalnie – barze Słodycz, zobaczyć jak naprawdę wyglądało życie na ruinach wciąż obecnych w miejskiej przestrzeni.

Projekty towarzyszące wystawie:

Leopold ma zaszczyt zaprosić: Projekt Tyrmand – w wyniku swoistej kolaboracji pomiędzy Muzeum a firmą odzieżową Risk. Made in Warsaw w przestrzeni wystawienniczej powstanie kawiarnia, miejsce, gdzie najczęściej można było spotkać autora Złego. Projekt – zakładający, że to artysta sam mówi o swoim wizerunku – próbuje odpowiedzieć na pytania, na czym polegał fenomen jego postaci, skąd do dziś spory z takim samym zacięciem toczone o treść Dziennika 1954 i kolorowe skarpety, brylantynę na włosach czy przykrótkie spodnie oraz dlaczego w latach 50. każdy mężczyzna chciał być nim, a kobieta – z nim.

Od Moskwy do Atlanticu – kino w Muzeum Literatury. Projekt realizowany we współpracy z Filmoteką Narodową. Tyrmand – miłośnik kina – sam przedstawiał się skromnie: Kiedyś coś tam pisałem dla filmu, potem pisałem recenzje filmowe, a od czterech lat już nic z tym nie mam wspólnego. Ale różne dziewczyny, które pracują w Centralnym Urzędzie Kinematografii i organizują pokazy, ciągle mi przysyłają zaproszenia, bo mnie lubią za to, że się sprzeciwiam. W repertuarze znajdą się filmy z lat 1920–1957, reprezentujące różne gatunki filmowe, utrzymane w różnych konwencjach – począwszy od filmów przygodowych po socrealistyczne produkcje z zacięciem propagandowym, czasem mało znane w Polsce.

Autorki wystawy: Joanna Pogorzelska, Aleksandra Kaiper-Miszułowicz, Zuzanna Rosińska-Waś

Projekt plastyczny i aranżacja: Anna Nowak

Druki towarzyszące wystawie: Konrad Świtała

Ulice Złego
Wernisaż: 3 kwietnia 2014 roku, godz. 18.00
Wystawa czynna: od 3 kwietnia 2014 roku do marca 2015 roku
Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie