Do rąk czytelników powędrowała właśnie długo wyczekiwana pozycja z serii "44. Polska poezja od nowa". Zuzanna Ginczanka – uważana za jedną z najzdolniejszych poetek dwudziestolecia międzywojennego – powraca w wyborze "Wniebowstąpienie Ziemi" pod redakcją Tadeusza Dąbrowskiego. Książka dołącza tym samym do wznowień innych klasyków przypominanych przez Biuro Literackie m.in.: Władysława Broniewskiego, Anny Kamieńskiej, Bolesława Leśmiana, Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, Leopolda Staffa czy Anny Świrszczyńskiej.

"[Non omnis moriar…]" – taki tytuł nosi jeden z jej wierszy uwzględnionych w wyborze i choć rzeczywiście nie cała umarła, nie cała też zdołała ocaleć. Uważana za jedną z najbardziej niedocenionych autorek dwudziestolecia na początku literackiej kariery znajdowała się w cieniu poetyckiej dominacji Skamandra, mimo że, jak zauważa Leszek Szaruga: "była bardziej otwarta na 'szaleństwa' formy, językowo odważniejsza, nie bojąca się ryzyka wynalazczości neologizmowej".

W utworach tej prawdziwej gwiazdy warszawskiej cyganerii lat trzydziestych witalizm łączy się z katastrofizmem, egzystencjalnym niepokojem i obcością wynikającą z żydowskiego pochodzenia. Bezkompromisowość w przedstawianiu kobiecej fizjologii i biologii przenika się sensualizmem, niezwykła zmysłowości z częstym sięganiem do tematyki mitologicznej, a co za tym idzie – szeroko rozumianym doświadczeniem kultury. To także pisarstwo, które daje się interpretować przez pryzmat współczesnych kategorii feministycznych, choć nie jest to jedyne odczytanie.

"Jak z wykluczenia skonstruować tożsamość? Okazuje się, że możliwa do osiągnięcia jest tylko tożsamość podwojona, prowizoryczna. Sytuacja kobiety piszącej polega bowiem na rozszczepieniu: jest w niej bunt wobec zastanych norm społecznych, także norm pisania, a zarazem pokusa samounicestwienia. Wyzwoleńczy gest twórczości igra ze śmiercią w nieustannym konflikcie zmysłowości i duchowości, 'męskiego' racjonalizmu i 'kobiecej' skłonności do przywracania znaczenia ciału" – tak komentuje tę twórczość Krystyna Kłosińska.

Autorem wyboru czterdziestu czterech wierszy Ginczanki jest Tadeusz Dąbrowski – poeta, eseista, krytyk literacki. Książka będzie nie tylko konfrontacją współczesnej dykcji z poetyką międzywojnia, ale bezprecedensowym wydarzeniem literackim. W skład tomu "Wniebowstąpienie Ziemi" wejdą zachowane do tej pory jedynie w formie rękopisów, niepublikowane wcześniej utwory. Jaka idea towarzyszyła mu podczas układania wyboru? "Czytajmy ją bez litości" – apeluje w posłowiu. Bez litości, czyli nie przez pryzmat tragicznej śmierci, ale stosując miarę poetyckiej wielkości. 

Twórczość Ginczanki i jej niezwykła biografia wzbudziły zainteresowanie również poza Polską. Alessandro Amenta – zaprzyjaźniony z Biurem Literackim włoski tłumacz – oraz współpracująca z nim Mary Mirka Milo są pomysłodawcami filmu poświęconego autorce: "Urwany wiersz. Zuzanna Ginczanka (1917-1944)" produkcji Light History. Blisko godzinny dokument, śledzący kolejne etapy życia poetki, otworzy 24 kwietnia Port Literacki 2014 i będzie dostępny podczas festiwalu wraz z książką. Spotkanie poświęcone "Wniebowstąpieniu Ziemi" dzień później, 25 kwietnia.

Już dzisiaj zapraszamy do Przystani!, gdzie przeczytać można fragmenty książki, a w najbliższych dniach także impresję Leszka Szarugi, rozmowę z Tadeuszem Dąbrowskim, przeprowadzoną przez Radosława Kobierskiego, oraz szkic autora wyboru. Książka dostępna jest w internetowej księgarni Biura Literackiego poezjem.pl, a także do wytropienia w dobrych księgarniach w całej Polsce. Dystrybucją książki zajmują się hurtownie Azymut, Olesiejuk, Matras i Platon.