W terminie od 19 do 21 września w Krakowie będzie miał miejsce II Zjazd Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego pt. Więcej niż obraz. Przedmiotem dyskusji głównego nurtu obrad będzie rola obrazów w kulturze współczesnej oraz epistemologiczne i metodologiczne konsekwencje zwrotu wizualnego, jaki dokonał się w rzeczywistości kulturalnej oraz w humanistyce przełomu XX i XXI wieku.

Obrazy towarzyszą człowiekowi od dawien dawna i trudno sobie wyobrazić kreślenie dziejów kultury bez uwzględnienia w nich historii obrazów, ale w rozwoju kultury, zwłaszcza w europejskim kręgu cywilizacyjnym, przez wiele wieków dominował logocentryzm, określający strategie poznawcze, sposoby widzenia i opisywania świata oraz wyznaczający główne formy komunikowania. Rozwój technologii wytwarzania, zachowywania oraz przekazywania obrazów sprawił, że w komunikacji społecznej zaczęły one odgrywać coraz donioślejszą rolę, stopniowo ograniczając rolę mowy – pisma – druku.

Czy teza o supremacji wizualności, czego wyrazem jest coraz częstsze określanie współczesnej formacji kulturowej jako cywilizacji obrazu, jest do końca uzasadniona i bezdyskusyjna? Czy sfera szeroko rozumianej obrazowości wchłania (dzięki nowym technologiom) obszary kultury powstałe na fundamencie słowa? Na ile te procesy doprowadzają do swoistej degradacji podejścia historycznego na rzecz perspektywy właściwej dla antropologii wizualności? Konsekwencje zwrotu obrazowego są dla współczesnej kultury głębokie: ujawniają istnienie nieuchronnych związków między strategiami wizualnymi współczesności a regułami kształtującymi praktyki społeczne, porządki dyskursów i aktywność instytucji. Co kryje się za sformułowaniem społeczna konstrukcja widzenia? Tak rozumiana sfera wizualności znacznie przekracza granice tradycyjnie rozumianej obrazowości i kieruje naszą uwagę z jednej strony ku temu, co na pierwszy rzut oka pozostaje niewidoczne, a możliwe do ujawnienia dzięki swoistym strategiom poznawczym, a z drugiej strony ku jakże ważnym fenomenom wyznaczanym przez to, co słuchowe, dotykowe, haptyczne. Tak szeroko zakreślone granice obrazowości nie mogą pomijać kwestii powstawania i odkrywania obrazów świata – w szczególności w naukach o kulturze.

Refleksja nad kluczowymi, aktualnymi modelami kulturoznawstwa będzie więc jednym z najważniejszych tematów Zjazdu. Takie podejście w sposób naturalny otwiera pole do dyskusji na tematy równie istotne: diagnozowania potrzeb kulturowych, zarządzania sferami kultury, roli mediów elektronicznych (w tym mediów publicznych). Te kwestie będą żywo dyskutowane na panelach tematycznych Zjazdu.

Organizatorami Zjazdu są Polskie Towarzystwo Kulturoznawcze, Polska Akademia Nauk oraz Uniwersytet Jagielloński.