W ramach unikalnej współpracy instytucje sztuki, uczelnie, muzeów i „ludzie morza” zebrali się wokół Bałtyku, obierając za punkt wyjścia narracje. Struktura projektu „Telling the Baltic” składa się z kilku części, począwszy od kolekcji historii, następnie warsztatów dla artystów i zbieraczy opowieści i wreszcie wystawy, podróżującej po Europie. Wystawa ta w każdej kolejnej odsłonie zmienia swoją formę i zawartość. Jej premiera odbyła się w czerwcu 2012 r. w Karlskronie, z Gdańska pojedzie ona do Kaliningradu i Rostocka.
W swoim słynnym eseju zatytułowanym „Artysta jako etnograf?” Hal Foster wskazuje na wzajemną inspirację pomiędzy etnografami i ponowoczesnymi artystami. Artysta, który według Fostera zazdrości etnografowi dostępu do „obcego”, rości sobie prawo do reprezentacji tego ostatniego w sztuce. Stawiając przed sobą takie zadanie, stosuje zbliżoną do etnograficznej metodologię, polegającą na otwarciu się na różnicę i przypadek oraz traktowanie kultury jako tekstu. Aczkolwiek Foster pozostaje krytyczny wobec tego rodzaju praktyk, to czyni tu wyjątek dla takich działań artystycznych, które polegają na ujawnianiu historii na temat społeczności, z którymi artysta współpracuje. Foster wysuwa przypuszczenie, iż być może poza polem sztuki dostęp do tych historii mógłby być utrudniony.
W ramach wystawy „Teksty Bałtyku/Telling the Baltic” mamy do czynienia z historiami rybaków, latarników, naukowców, badających morze, kapitanów, personelu promów, żeglarzy, mieszkańców wysp i stoczniowców, które zostały zebrane przez artystów, naukowców, kuratorów i dziennikarzy, posługujących się różnymi metodami. Tworzą one chór indywidualnych głosów, wyrażających treści dalekie od tych, z którymi możemy się spotkać w podręcznikach historii. Znajdziemy tu prace odwołujące się do zdarzeń dramatycznych, jak np. wideo Henrika Lunda Jörgensena [SE/DK] nawiązujące do faktu ekstradycji rosyjskich uchodźców, którzy przez morze przedostali się w czasie wojny do Szwecji lub dramat zatopienia okrętu „Wilhelm Gustloff” z niemieckim uchodźcami na pokładzie, który jest tematem performansu Anny Steller . Są tu prace odwołujące się do lokalnych tradycji, jak np. wideo Jurgity Remeikytė i Irmy Stanaitytė o zwyczaju jedzenia wron na Półwyspie Kurońskim. Są tu prezentacje różnych dźwięków związanych z morzem: śpiewów w pracy Laury Stasiulyte , odgłosów buczków mgłowych u Daniła Akimova
i Dainiusa Dapkevičiusa , tajemniczych pomruków morza u Łukasza Szałankiewicza . Są tu wreszcie prace, które temat Bałtyku traktują z humorem. Wideo Anny Brag odwołuje się do przesądu o przynoszącym nieszczęście gwizdaniu na morzu. Instalacja Paetricka Schmidta prezentuje miasta nadbałtyckie jako krainę wiecznych sztormów.
Projekt „Telling the Baltic” został zorganizowany w ramach ART LINE – międzynarodowego projektu artystycznego, badającego i testującego problem przestrzeni publicznej. Jego głównym celem jest stworzenie platformy współpracy dla sztuki wokół Morza Bałtyckiego. Platforma ta ma wzmacniać istniejące instytucje, tworzyć możliwości dla artystów oraz ułatwiać interakcje z publicznością w przestrzeni publicznej.
TEKSTY BAŁTYKU/TELLING THE BALTIC
Gdańsk, 18.10.2012–02.12.2012
Performance Anny Steller, wernisaż Tekstów Bałtyku, fot. Michał Andrysiak
Miejsce wystawy: Gdański Park Naukowo-Technologiczny, ul. Trzy Lipy 3, Gdańsk
Organizator wystawy: Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia
Kuratorki: Torun Ekstrand, Agnieszka Wołodźko
Artyści prezentowani na wystawie:
Danil Akimov , Oleg Blyablyas , Anna Brag , Alexey Chebykin , Katerina Cherevko , Dainius Dapkevičius , Astrid Göransson , Henrik Lund Jörgensen , Alexander Lyubin + Vassily Kolesnik , Gintaras Makarevicius , Patrycja Orzechowska , Jurgita Remeikytė , Paetrick Schmidt , Irma Stanaitytė , Laura Stasiulyte , Anna Steller , Łukasz Szałankiewicz , Konstantin Traschenkov , Anton Zabrodin , Katrin Roeber , Johan Thurfjell , Alexey Trotsak , Agnieszka Wołodźko , Iwona Zając , Anna Zaradny , Marek Zygmunt .
Czas trwania projektu: 2011–2013.
Lider projektu: Blekinge Museum.
Utwór | Od |
1. Inne historie | gaba |
Utwór | Od |
1. W bezkresie niedoli | ladyfree |
2. było, jest i będzie | ametka |
3. O Tobie | ametka |
4. Świat wokół nas | karolp |
5. Kolekcjonerka (opko) | will |
6. alchemik | adolfszulc |
7. taka zmiana | adolfszulc |
8. T...r | kid_ |
9. przyjemność | izasmolarek |
10. impresja | izasmolarek |
Utwór | Od |
1. Sprzymierzeniec | blackrose |
2. Podaruję Ci | litwin |
3. test gif | amigo |
4. Primavera_AW | annapolis |
5. Melancholia_AW | annapolis |
6. +++ | soida |
7. *** | soida |
8. Góry | amigo |
9. Guitar | amigo |
10. ocean | amigo |
Recenzja | Od |
1. Zielona granica | irka |
2. Tajemnice Joan | wanilia |
3. Twój Vincent | redakcja |
4. "Syn Królowej Śniegu": Nietzscheańska tragedia w świecie baśni | blackrose |
5. Miasto 44 | annatus |
6. "Żywioł. Deepwater Horizon" | annatus |
7. O matko! Umrę... | lu |
8. Subtelność | lu |
9. Mustang | lu |
10. Pokój | martaoniszk |