30. września został ustalony jako Międzynarodowy Dzień Tłumacza. Warto wtedy porozmawiać zarówno o pracy tłumaczy, jak i ich zasługach dla literatury. Z okazji ich święta szereg ciekawych spotkań przygotował Instytut Kultury Miejskiej w Gdańsku.

Instytut Kultury Miejskiej zaprasza na trzy wydarzenia związane z Międzynarodowym Dniem Tłumacza: warsztaty z przekładu międzymedialnego dla dzieci, spotkanie poświęcone Zofii Chądzyńskiej, tłumaczce Cortázara na język polski oraz premierę niezwykłej – bo angażującej aż 21 tłumaczy – książki Anglicy na pokładzie.

Program Międzynarodowego Dnia Tłumacza, organizowanego w Gdańsku:

28 września, godz. 12.00–13.30:

    O ja! Abstrakcja! Czyli bajka o czarnym kwadracie, który był na białym tle – warsztaty nawiązujące do przekładu międzymedialnego dla dzieci w wieku 6–9 lat. Przy pomocy obrazów wielkich abstrakcjonistów uczestnicy i uczestniczki poznają pojęcie abstrakcji i nauczą się jak (najpierw za pomocą słów, a później kolorowych wycinanek) w abstrakcyjny sposób opowiadać historie.
    Prowadzenie: Agata Królak.

30 września (wtorek), godz. 19.00:

    Zofia Chądzyńska, awanturnica na inną miarę – w 100. rocznicę urodzin Julio Cortázara będzie można porozmawiać o jego znakomitej polskiej tłumaczce Zofii Chądzyńskiej. Chądzyńska z wykształcenia była ekonomistką, z charakteru awanturnicą oraz właścicielką łódzkiej kawiarni, a później argentyńskiej pralni. Przyjaźniła się z Gombrowiczem i Cortázarem, tłumaczyła i popularyzowała literaturę iberoamerykańską w Polsce.
    W spotkaniu udział wezmą Marta Jordan, Wojciech Charchalis i Iwona Krupecka.

9 października (czwartek), godz. 19.00:

    Anglicy na pokładzie Matthew Kneale’a, czyli 21 narracji w 21 przekładach.
    O pracy nad przekładem Anglików… opowiedzą redaktorzy przekładu zbiorowego, Krzysztof Filip Rudolf i Michał Alenowicz. Powierzenie przekładu tekstów każdego z 21 pojawiających się w powieści narratorów innej osobie stanowiło pójście o krok dalej w kierunku wyznaczonym przez autora i zaowocowało zupełnie naturalnym zróżnicowaniem stylu. Ku ogromnej radości tłumaczy, sam Matthew Kneale uznał ten nietypowy pomysł za całkowicie zgodny z jego założeniami i w pełni zaaprobował to przedsięwzięcie.
    Spotkanie poprowadzi Tomasz Wiśniewski.

Dzień Tłumacza jest też ostatnim dniem, w którym można zgłaszać kandydatury do Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska za Twórczość Translatorską im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego. Nagroda jest wyrazem uznania dla zasług i maestrii tłumaczy literatury pięknej. Związana jest z zainicjowanymi w 2013 r. Gdańskimi Spotkaniami Tłumaczy Literatury Odnalezione w Tłumaczeniu i po raz pierwszy zostanie wręczona podczas kolejnej edycji Spotkań, które odbędą się w dniach 9–11 kwietnia 2014 r. w Gdańsku. Listę tłumaczy nominowanych do Nagrody, kapituła w składzie: Krzysztof Pomian, Edward Balcerzan, Anna Wasilewska, Justyna Sobolewska, Andrzej Jagodziński, Adam Pomorski i Stanisław Rosiek ogłosi 20 stycznia 2014 r.

Agata Królak – jako ilustratorka i graficzka publikuje książki (Ciasta, ciastka i takie tam, Z działki, z lasu i takie tam, Różnimisie, Straszko), ilustruje magazyny, projektuje dla firm i organizacji kulturalnych. Ukończyła ASP w Gdańsku. Pracowała w Warszawie i Nowym Jorku. Uczestniczka 23 biennale plakatu w Wilanowie, Cow International Design Festival w Dnietropietrowsku w 2013 i 24 Biennale Ilustracji w Bratysławie.

Marta Jordan – tłumaczka z języka hiszpańskiego, między innymi zbioru Niespodziewane stronice, sztuki Żadnych przesyłek do Pehuajó Julio Cortázara, opowiadań oraz biografii tego autora, a także książek Isabel Allende. Wieloletnia przyjaciółka i uczennica Zofii Chądzyńskiej.

Wojciech Charchalis – badacz i tłumacz literatury hiszpańskiego i portugalskiego obszaru językowego. Pracuje w Zakładzie Portugalistyki Instytutu Filologii Romańskiej UAM. Autor książki El realismo mágico en la perspectiva europea – El caso de Gonzalo Torrente Ballester (Peter Lang, New York 2005). Tłumacz José Saramago i Fernanda Pessoi. Z języka hiszpańskiego przełożył m. in. Zimę w Lizbonie, Beltenebros, Jeźdźca polskiego Antonia Muñoza Moliny, Wszystkie dusze Javiera Maríasa, Kronikę zdumionego króla, Wyspę Ściętych Hiacyntów Gonzalo Torrente Ballestera i Litumę w Andach Maria Vargasa Llosy. Za przekład powieści Makara Juana Goytisolo otrzymał Nagrodę Instytutu Cervantesa w Warszawie. Przygotowuje nowy przekład Don Kichota Miguela Cervantesa.

Iwona Krupecka – adiunkt w Instytucie Filozofii, Socjologii i Dziennikarstwa UG; zajmuje się historią filozofii nowożytnej, ze szczególnym uwzględnieniem filozofii hiszpańskiej; publikowała m.in. w Ameryce Łacińskiej, Przeglądzie Filozoficzno-Literackim czy Filo-Sofiji; autorka książki Don Kichote w krainie filozofów (2012); m.in. wraz z Martą Jordan przełożyła Niespodziewane stronice Julio Cortázara.

Krzysztof Filip Rudolf – anglista, tłumacz. Studiował na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i Uniwersytecie Gdańskim. Adiunkt w Katedrze Translatoryki UG, gdzie prowadzi warsztaty z przekładu literackiego, obejmujące też gwary, dialekty i różnorodne formy niestandardowe w języku. Od ponad dwudziestu lat czynny tłumacz literatury pięknej, mający w swoim dorobku translatorskim m.in.: W. Churchill, Druga wojna światowa tomy. I, III i V, K. Ishiguro, Pejzaż w kolorze sepii, J. Joyce, Stefan bohater, W. Golding, Chytru, K. Blixen Dagerotypy (z H. Chojnackim), G. Swift, Ostatnia kolejka, S. Rushdie Grimus, T. Capote Z zimną krwią. Jest również autorem trzech słowników: Angielsko-polskiego słownika wyrazów zdradliwych, Angielsko-polskiego słownika wyrazów-pułapek oraz Angielsko-polskiego słownika synonimów i antonimów.

Michał Alenowicz – z wykształcenia mgr inż. drogownictwa, z powołania tłumacz. W latach 2009–2012 łączył działalność w branży budowlanej z wykonywaniem przekładów literackich i technicznych. W roku 2012 założył gdańskie wydawnictwo Wiatr od Morza, specjalizujące się w prozie obcej i przywiązujące szczególną wagę do jakości przekładu. Polski tłumacz m.in. Michaela Crummeya i Bernice Rubens. Zainteresowania: turystyka górska, żeglarstwo, muzyka.