30 czerwca miną 103 lata od urodzin, zmarłego dekadę temu, Czesława Miłosza. Prowadzony przez Narodowy Instytut Audiowizualny, portal NINATEKA (www.ninateka.pl) zachęca do wspólnego świętowania rocznicy urodzin noblisty. W ramach tematu tygodnia poświęconemu Czesławowi Miłoszowi, od 30 czerwca do 6 lipca w portalu zaprezentowane będą materiały audiowizualne przypominające poetę, jego życie i twórczość.

Czesław Miłosz, fot. MDCarchives, Wikimedia Commons, CC BY SA

Od 30 czerwca do 6 lipca w portalu NINATEKA (www.ninateka.pl), prowadzonym przez Narodowy Instytut Audiowizualny, prezentowane będą specjalnie wyselekcjonowane materiały przypominające Czesława Miłosza, jego życie, twórczość, miejsca z nim związane i ludzi, którzy byli mu bliscy. 30 czerwca w NINATECE udostępnionych zostanie dziesięć wyjątkowych audycji i nagrań z Polskiego Radia, Radio France Internationale i Fundacji Pogranicze.

W 1960 roku Czesław Miłosz przeprowadził się z Francji do USA. Zaczął wykładać literaturę słowiańską na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley. W audycji Polskiego Radia „Miejsca Miłosza: Berkeley”, której będzie można wysłuchać w NINATECE, o swoich osobistych kontaktach z Czesławem Miłoszem w latach 80. opowiada Adam Lizakowski – poeta mieszkający na stałe w Chicago, który jako młody człowiek studiował na Uniwersytecie Kalifornijskim i bywał gościem w domu poety. Wśród materiałów z Polskiego Radia, które udostępnione zostaną w NINATECE znajdą się także: audycja z cyklu „Archipelag Miłosz” poświęcona wręczeniu Literackiej Nagrody Nobla Czesławowi Miłoszowi, w której Andrzej Franaszek, autor biografii Miłosza, opowiada o znaczeniu tego wyróżnienia w kontekście historycznym i politycznym, a także o przełomie w odbiorze poezji noblisty; „Miłosz prywatny” – audycja w której bliscy noblisty kreślą jego portret prywatny – osoby ciekawej ludzi i wszelkich nowości, troskliwej, prowadzącej bogate życie towarzyskie i cechującej się wspaniałym poczuciem humoru. O Miłoszu opowiadają m.in. Julia Hartwig, Jerzy Illg i Andrzej Franaszek.

Audycja Radio France International „Czesław Miłosz i Francja” to materiał zrealizowany po śmierci noblisty, w którym wykorzystano fragmenty książek i artykułów Czesława Miłosza oraz wypowiedzi polskich działaczy emigracyjnych i ludzi zajmujących się polską literaturą we Francji: Henryka Giedroycia, Zofii Hertz z Instytutu Literackiego, Danuty Szumskiej z Centrum Dialogu i Brigitte Gautier z Uniwersytetu w Lille. W audycji, Anna Bernhardt i Wojciech Sikora opowiadają o związkach poety z Paryżem: jego stosunku do francuskich prądów intelektualnych, pierwszych latach emigracji oraz popularności jego twórczości we Francji. Do NINATEKI trafi również audycja „Czesław Miłosz o swoich związkach z Francją i kulturze francuskiej” a także inne materiały Radio France International, m.in.: „Konstanty Jeleński o Gombrowiczu i Miłoszu” - rejestracja rozmowy w której eseista i krytyk literacki Konstanty Jeleński opowiada Marii Wiernikowskiej o swoim podziwie dla poezji Czesława Miłosza; audycja „Czesław Miłosz o stosunkach polsko-litewskich, poezji i współczesnej Polsce” w której m.in. można usłyszeć poetę czytającego swoje wiersze.

Nagranie ze spotkania 14 sierpnia 2012 roku w Krasnogrudzie, w ósmą rocznicę śmierci Czesława Miłosza to materiał Fundacji Pogranicze, w którym Andrzej Franaszek mówi o najbliższej rodzinie poety, jego relacjach z rodzicami i stryjem, a także o kobietach i miłości w życiu poety. Do NINATEKI trafi również nagranie „Tomas Venclova o Czesławie Miłoszu” w którym litewski poeta opowiada o swoim odkrywaniu poezji Miłosza, pobycie w Berkeley, wspólnych znajomych filozofach i poetach, zainteresowaniu Miłosza symboliką masońską i wieczorach spędzonych na rozmowach przy butelce wina. Wyjątkowym materiałem Fundacji Pogranicze, który udostępniony zostanie na ninateka.pl jest film, autorstwa Andrzeja Miłosza – brata poety, „Czesław Miłosz. Czciciel rzek”. Jest to krótki film z 1999 roku, w którym widzimy powrót Czesława Miłosza do miejscowości Szetejnie na Litwie, gdzie poeta przyszedł na świat i spędził dzieciństwo.

Ponadto, 4 lipca w ramach piątkowych premier w NINATECE, udostępnione zostanie słuchowisko Polskiego Radia „Dolina Issy. Czesław Miłosz”. W audycji, obszerne fragmenty tej autobiograficznej powieści Czesława Miłosza czytane są przez Andrzeja Seweryna. „Dolina Issy” to opowieść o wewnętrznym dojrzewaniu młodego człowieka i kształtowaniu jego osobowości przez wieloskładnikową tradycję i skomplikowaną teraźniejszość.