Kim pan jest?!

Niebawem ten młodzieniec zadziwi i będzie uwielbiany przez całą Europę! – wykrzyknąć miał nestor kompozytorów neapolitańskich, Leonardo Leo, po pierwszym zetknięciu z Niccolò Jommellim. Leo miał rację: w niedługim czasie Jommelli przez wielu był uważany za najznakomitszego kompozytora kontynentu. A było to w momencie, gdy swe dzieła tworzyli Haendel, Bach i Telemann, Vivaldi i Scarlatti. Muzyka przełomu baroku i klasycyzmu w dużej mierze została stworzona przez kompozytora, którego dzisiaj nie znamy prawie w ogóle. Taki bywa los reformatorów, twórców nowych jakości, po których przychodzą kontynuatorzy i łatwiej utrwalają się w pamięci. Historia, wbrew utartym przekonaniom, jest najbardziej przypadkowym i nieuczciwym sędzią dzieł sztuki. U Jommellego dług zaciągnął zarówno Gluck, jak i sławna szkoła mannheimska, z której wywodzić się miał klasycyzm – szczególnie akcentowane jej osiągnięcie, orkiestrowe crescendo, było właśnie pomysłem Jommellego!

Kompozytor, którego życie (1714-1774) przypadło na cały okres przejścia z baroku do stylu klasycznego, był uwielbiany nie tylko dzięki niezwykłemu talentowi melodycznemu, ale także dzięki szczególnemu wyczuciu dramaturgii, do przedstawiania której zatrudniał też wzbogacone przez siebie partie orkiestrowe. Jego domeną oczywiście były opery, lecz nie mniejsze znaczenie przywiązywał do swoich kilkunastu oratoriów. Isacco, figura del Redentore (Izaak, przedstawienie Zbawiciela), to pierwsze z nich, skomponowane na zamówienie zakonu filipinów w Wenecji w 1742 r., na fali ogromnego sukcesu opery Merope. Jommelli sięgnął do wciąż świeżego wówczas libretta Metastasia, poety, który okazał się najpopularniejszym „tekściarzem” wszechczasów (sam Izaak został wykorzystany 27 razy). Znany biblijny temat ofiary Izaaka, którego miał na boską prośbę na ołtarzu złożyć jego ojciec Abraham, nie wystarczał Metastasiowi; poeta postanowił spojrzeć na historię oczami przerażonego i zdruzgotanego człowieka: Sary, matki Izaaka, którą uczynił właściwie główną bohaterką narracji. Nową jakość dramatyczną Jommelli wykorzystał w sposób mistrzowski, zgłębiając emocje targające rodzicami.

Wczesne dzieło zapomnianego geniusza wykona jeden z najbardziej błyskotliwych zespołów muzyki dawnej, szwajcarsko-włoscy I Barocchisti pod kierunkiem Diego Fasolisa, odkrywający je na nowo od dwóch lat, z udziałem znakomitych śpiewaków (soliści i ponownie na festiwalu chór Capelli Cracoviensis). Po takiej prezentacji zapewne nie będzie nas dziwić inna opowieść z młodości Jommellego: o lekcji, na którą zgłosił się do sławnego padre Martiniego – tego samego, którego młody Mozart podziwiał jeszcze 40 lat później. – Kim pan jest? Chce się pan ze mnie natrząsać? – wykrzyknąć miał boloński mistrz. – To ja chcę się uczyć od pana!

Koncert Niccolò Jommelli: Isacco, figura del Redentore w ramach tegorocznej odsłony festiwalu Misteria Paschalia odbędzie się w Wielki Poniedziałek (30 marca 2015 ) o godz. 20.00 w Filharmonii im. K. Szymanowskiego w Krakowie. Zapraszamy.

Bilety na koncerty w ramach festiwalu można kupić za pośrednictwem portalu www.eventim.ploraz w wybranych punktach informacji miejskiej InfoKraków Szczegółowe informacje tutaj.

Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Misteria Paschalia to ambitne dzieła, wysmakowany i niepowtarzalny repertuar dawnego nurtu, najwięksi światowi artyści i najznakomitsze głosy. To jeden z najważniejszych europejskich festiwali poświęconych muzyce renesansu i baroku. Formuła opiera się na prezentacji muzyki związanej z Wielkim Tygodniem i Wielkanocą, wykonywanej przez uznanych mistrzów i wybitnych interpretatorów muzyki dawnej. W Krakowie goszczą uwielbiane przez festiwalową publiczność zespoły m.in. Europa Galante, Accademia Bizantina, Hésperion XXI, La Capella Reial de Catalunya, Les Musiciens du Louvre Grenoble i Ensemble Matheus. W ciągu jedenastu lat powstała marka, która przyciąga melomanów z całej Europy i promuje Kraków jako miasto, w którym odbywają się wydarzenia kulturalne na najwyższym światowym poziomie. Dyrektorem Artystycznym Festiwalu jest Filip Berkowicz. Więcej na: www.misteriapaschalia.com

Program 2 Polskiego Radia to największa filharmonia w kraju. Dwójka transmituje i retransmituje kilkaset koncertów rocznie, wielu z nich jest współorganizatorem. Na antenie PR2 melomani znajdą relacje z krajowych i europejskich festiwali muzyki nie tylko poważnej, ale także współczesnej, jazzowej czy folkowej. Program 2 od lat utrzymuje wysoką pozycję w gronie najbardziej aktywnych uczestników Europejskiej Unii Radiowej, co najdobitniej świadczy o jakości artystycznej bieżącej oferty koncertowej. Dwójka proponuje wiele audycji poświęconych szeroko rozumianej kulturze: literaturze, sztuce, życiu teatralnemu, filmowi czy historii. Na jej antenie prezentowane są nowości wydawnicze, literacka klasyka oraz słuchowiska w gwiazdorskich interpretacjach. Więcej na: dwojka.polskieradio.pl

Krakowskie Biuro Festiwalowe to wiodąca polska instytucja realizująca najważniejsze wydarzenia kulturalne w skali kraju i Europy. Organizuje prestiżowe festiwale: Misteria Paschalia i Sacrum Profanum, jest także promotorem takich projektów kulturalnych jak: Festiwal Muzyki Filmowej, Międzynarodowy Festiwal Kina Niezależnego Off Plus Camera, cykl Opera Rara, czy literacki Festiwal Conrada. KBF jest także wydawcą magazynu „Karnet”, operatorem ICE Kraków Congress Centre oraz Krakow Film Commission, operatorem wydarzeń kulturalnych w Kraków Arenie. Dodatkowo administruje punktami sieci informacji miejskiej InfoKraków, a także prowadzi portale Krakow.travel i Kids In Kraków. Więcej na:www.biurofestiwalowe.pl