W dniach od 4 do 6 lipca przy ul. Ptasiej we Wrocławiu odbędzie się wydarzenie inicjujące powstanie Bazaristanu – laboratorium łączącego sztukę, architekturę i ekonomię w nowe terytorium, miasto-państwo…

Bazaristan to laboratorium łączące sztukę, architekturę i ekonomię w nowe terytorium, miasto-państwo, wspólnotę kupiecką i artystyczną, która rodzi się na targu przy ulicy Ptasiej we Wrocławiu. Bazaristan ma własną flagę, hymn i konstytucję. Podczas trzydniowego wydarzenia inicjującego powstanie Bazaristanu (4-6 lipca) kupcy, artyści, architekci, aktywiści, kuratorzy i urzędnicy będą wspólnie dyskutować nad potencjałem łączenia architektury, sztuki, drobnego handlu i alternatywnej ekonomii jako możliwej strategii dla Europejskiej Stolicy Kultury w 2016 roku.
Bazary są czymś więcej niż tylko miejscem bezpośredniej wymiany towarów i usług. Tworzą lokalne, otwarte miejsca spotkań, performance zbiorowości, stają się ucieleśnieniem kontaktów, gdzie realny pieniądz staje naprzeciw realnego towaru. Ruch mas kupujących i sprzedających wzbudza specyficzny stan ferworu i kształtuje przestrzeń pozamaterialnej wymiany. W czasach kryzysu bazar staje się miejscem, w którym mikroprzedsiębiorczość i gospodarka pomysłowości oparta o filozofię zrób to sam mogą stać się zaczynem do wzmocnienia takich praktyk codzienności jak kooperacja, wymiana i samoorganizacja.

Projekt Bazaristan łączy architekturę, sztukę i ekonomię, przygotowując grunt do refleksji nad kierunkiem rozwoju współczesnych miast na przykładzie istniejącego bazaru przy ulicy Ptasiej we Wrocławiu, który istnieje od początku lat 90. ubiegłego wieku. Przyszłość drobnych kupców i przestrzeni targowiska stoi dziś pod znakiem zapytania. Z jednej strony, bazar podupada ze względu na konkurencję tanich sieci, z drugiej, wciąż pozostaje ideałem lokalnego mikrocentrum, wspólnotą kupiecką, miejscem pracy i miejscem spotkań mieszkańców Nadodrza.

Czy można myśleć o bazarach jako miejscach, w których równolegle do handlu kwitnie kultura? W jakie reakcje formalność wchodzi z nieformalnością? Jakiego rodzaju doświadczenia kulturowe i relacje społeczne prowokuje taka konstelacja? Bazaristan ma być nowym, pluralistcznym miejscem na mapie Wrocławia, miszmaszem codzienności i sztuki, kakafonią dźwięków, głosów i poglądów.

Powstanie Bazaristanu zostało zainicjowane przez Laboratorium Sztuki i Architektury, które wspólnie z kooperatywą artystów, architektów i aktywistów oraz kupców z Ptasiej opracuje koncepcję architektoniczną rozwoju i przebudowy bazaru w przyszłości.

Współpraca architektów Aleksandry Wasilkowskiej, Romka Rutkowskiego, Łukasza Wojciechowskiego i Macieja Siudy oraz studentów Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej zaowocuje projektem architektonicznym targowiska, który ma szansę uchronić istniejący bazar przed likwidacją, a następnie stworzyć alternatywę wobec sterylnych i zamkniętych przestrzeni hal kupieckich. Kluczowym założeniem dla projektu jest połączenie codzienności ze sztuką i utrzymanie dotychczasowego spontanicznego charakteru targowiska. Nowa architektura Bazaristanu powinna zapewniać kupcom funkcjonalność i dobrą sprzedaż towarów, a jednocześnie pozostawać kwintesencją miejskości: być nieformalnym i otwartym miejscem spotkań, zakupów, pracy i produkcji kultury.

Na bazarze pojawią się także działania, stragany i rzeźby artystów inspirowane zjawiskiem szarej strefy, drobnym handlem, filozofią zrób to sam i gospodarką pomysłowości. Nad straganami od strony ulicy Ptasiej pojawi się napis-chwast Olafa Brzeskiego, który – tak jak bazary i dzika zieleń w mieście – będzie rozrastał się organicznie i zapuszczał korzenie w lukach bazarowych struktur. Przestrzeń jednej z bud zostanie przekształcona w white-cube, w którego wnętrzu stanie rzeźba samolotu Kamy Sokolnickiej pod tytułem Jet-Lag. Dekonstrukcja modelu samolotu odwołuje się do tzw. jet-speed economy i kryzysu, który, tak jak tytułowy Jet-Lag, jest skutkiem ubocznym odrzutowego tempa rozwoju gospodarczego. Jan Simon w jednym z bazarowych kiosków uruchomi produkcję trójwymiarowych, plastikowych serów, drukując je w technologii 3D. Plastikowe Sery 3D są ironicznym użyciem technologii drukarek 3D, które, mimo swojego rewolucyjnego potencjału, w rzeczywistości często służą do produkcji nikomu niepotrzebnych gadżetów, bryloczków do iPhone’ów czy właśnie plastikowych serów. W sąsiednim straganie-antykwariacie Hot-Fruits Novików będziemy mogli wymienić się na książki pełne erotycznych uniesień z nowymi, kuszącymi owocowo-warzywne okładkami.

Pomiędzy straganami odbędzie się również wykład performatywny kolektywu Slavs and Tatars o współczesności i mistycyzmie, z kolei Ilona i Przemek Witkowscy odczytają Hymn kupców i zaprezentują napis na dachu targowiska widoczny z lotu ptaka i na google maps. Mateusz Kokoszkiewicz przedstawi propozycję Konstytucji Bazaristanu. W przestrzeni targowiska pojawią się również tablice informacyjne Targu na Ptasiej autorstwa Przemka Filara, a wieczorem usłyszymy Koncert na duet perkusji i pomruk bazaru Kuby Suchara.

Koordynacja: Katarzyna Zielińska /Biuro Festiwalowe Impart
Projekt graficzny: Studio Noviki
Partnerzy: BWA Design, Towarzystwo Upiększania Miasta Wrocławia
Patroni Medialni: Notes/Fundacja Bęc Zmiana, Magazyn Miasta, Architektura&Biznes
Współpraca: Michał Mądry, Tomek Bojęć, Karol Jurkanis, Aleksandra Czupkiewicz, Aleksandra Daniłoś, Paweł Szyszka, Daria Pietryka, Marta Zatoka, Małgorzata Bieńkowska, Maria Wawer (studenci Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej)
Uczestnicy/Artyści: Olaf Brzeski, Slavs and Tatars, Jan Simon, Kama Skolnicka, Ilona Witkowska, Przemysła Witkowski, Studio Noviki, Romek Rutkowski, Maciej Siuda, Aleksandra Wasilkowska, Łukasz Wojciechowski, Kuba Suchar
Kuratorka: Aleksandra Wasilkowska