W styczniu, nakładem Wydawnictwa Muza ukazał się Dziennik Mistrza i Małgorzaty autorstwa Michaiła Bułhakowa i jego żony Jeleny Siergiejewny. Na książkę składają się skonfiskowany przez bezpiekę dziennik pisarza, pod wymownym tytułem Pod butem, listy do rządzących i przyjaciół oraz sporządzone na prośbę Bułhakowa codzienne zapiski jego żony. W ten sposób powstała kronika życia jednego z najwybitniejszych pisarzy XX stulecia.
Bułhakow zawsze twierdził, że w każdej sytuacji trzeba zachować się przyzwoicie, a to w czasach stalinowskiego terroru wymagało nie lada odwagi. I podczas gdy porządny radziecki obywatel donosił na swoich rodziców i wyrzekał się własnej przeszłości, pisarz ciągle przesłuchiwany przez bezpiekę konsekwentnie odmawiał podania jakichkolwiek nazwisk. We wszystkich kwestionariuszach podkreślał swoją przynależność do inteligencji, nie ukrywając udziału w wojnie domowej po niewłaściwej stronie oraz swojego stosunku do radzieckiej rzeczywistości. Otoczony donosicielami i agentami GPU, zaszczuty przez krytykę i dręczony przez władzę, zdecydowanie odrzucał propozycje współpracy i pisania na zamówienie, tłumacząc się słabą znajomością współczesnych realiów. Zamiast sławić wielkie socjalistyczne budowy i bohaterów pracy pisał powieść o Szatanie i Chrystusie, ukazującą Rosję w szponach diabelskiej siły, dobrze zdawał sobie sprawę, jaki niebezpieczny temat podejmuje.
Książka jest podzielona na dwie części. Pierwsza z nich to prowadzony od 1921 roku dziennik Bułhakowa, w którym opisuje swoją aklimatyzację w wielkomiejskiej i drogiej Moskwie. Nie jest to jednak tylko zapis dokumentalny jego życia. Pisarz jest świadomy, że jego notatki mogą być czytane przez pokolenia, dba więc o szczegóły. Rejestruje pozornie niemające znaczenia detale – ceny produktów, zmiany tras tramwajów czy kursy walut. Drugą część tej książki stanowią zapiski żony, Jeleny Bułhakowej, która od 1933 roku aż do śmierci pisarza na jego prośbę i często pod dyktando skrupulatnie prowadziła wspólny dziennik małżonków. Zapiski Jeleny to gromadzone z miłością i szacunkiem słowa, myśli i wspomnienia czynów człowieka, któremu poświęciła życie
Dziennik Mistrza i Małgorzaty jest świadectwem tragicznego losu artysty w państwie totalitarny, ale także historią życia zwyczajnych ludzi i obrazem świata, który dziś jest już nie do odtworzenia. Dodatkowym walorem książki są fotografie oraz komentarze Wiktora Łosiewa, znawcy twórczości Bułhakowa.
Utwór | Od |
1. Inne historie | gaba |
Utwór | Od |
1. W bezkresie niedoli | ladyfree |
2. było, jest i będzie | ametka |
3. O Tobie | ametka |
4. Świat wokół nas | karolp |
5. Kolekcjonerka (opko) | will |
6. alchemik | adolfszulc |
7. taka zmiana | adolfszulc |
8. T...r | kid_ |
9. przyjemność | izasmolarek |
10. impresja | izasmolarek |
Utwór | Od |
1. Sprzymierzeniec | blackrose |
2. Podaruję Ci | litwin |
3. test gif | amigo |
4. Primavera_AW | annapolis |
5. Melancholia_AW | annapolis |
6. +++ | soida |
7. *** | soida |
8. Góry | amigo |
9. Guitar | amigo |
10. ocean | amigo |
Recenzja | Od |
1. Zielona granica | irka |
2. Tajemnice Joan | wanilia |
3. Twój Vincent | redakcja |
4. "Syn Królowej Śniegu": Nietzscheańska tragedia w świecie baśni | blackrose |
5. Miasto 44 | annatus |
6. "Żywioł. Deepwater Horizon" | annatus |
7. O matko! Umrę... | lu |
8. Subtelność | lu |
9. Mustang | lu |
10. Pokój | martaoniszk |