Książnica Pruszkowska zaprasza 20 lutego o godz. 18:00 na spotkanie z Markiem Zagańczykiem oraz na pasjonującą podróż śladami jego literackich fascynacji. Toskania, Sycylia, Korsyka i Berlin – Herbert, Iwaszkiewicz, Herling-Grudziński, Stempowski, Hertz i Miłosz opowiedzeni przez znakomitego pisarza i eseistę, krajobrazy widziane jego oraz ich oczami.

20 lutego, godzina 18.00
Filia nr 4, ulica Chopina 1A

MAREK ZAGAŃCZYK
Pisarz, eseista, wydawca, zastępca redaktora naczelnego kwartalnika "Zeszyty Literackie".
Jest absolwentem Wydziału Wiedzy o Teatrze Akademii Teatralnej w Warszawie. W latach 1989–1990 pracował w dziale kultury dziennika "Obserwator". Od 1989 do 1991 był członkiem redakcji miesięcznika "Teatr".

Marek Zagańczyk jest znawcą współczesnego życia literackiego i eseistyki, o których prowadził zajęcia (wyróżnione nagrodą rektora) w Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie.
W latach 1991–2008 był sekretarzem redakcji "Zeszytów Literackich". We wrześniu 2008 roku został zastępcą redaktora naczelnego. Od 1982 roku redaktor naczelną kwartalnika jest jego założycielka, Barbara Toruńczyk.

W towarzyszącym pismu wydawnictwie książkowym Zeszyty Literackie Marek Zagańczyk objął redakcję serii "Podróże". Jest także kuratorem czuwającym nad archiwum i dorobkiem Pawła Hertza. W swojej twórczości Zagańczyk sprawdza się głównie jako autor szkiców z podróży. Skupia się na wędrówkach włoskich, podążając śladami pisarzy, humanistów i podróżników: Pawła Muratowa, Zbigniewa Herberta, E.M. Forstera, Patricka Leigh Fermora, Bruce'a Chatwina, Jarosława Iwaszkiewicza, Kennetha Clarka, Ferdynanda Gregoroviusa, Bernarda Berensona.

W jego książce "Krajobrazy i portrety" (1999) znalazły się szkice z podróży na Korsykę, do Włoch, Austrii, Holandii i Polski, a także sylwetki W.H. Audena, Maksa Beerbohma, Isaiaha Berlina, E.M. Forstera, Eugeniusza Fromentina, Hugo von Hofmannsthala, Jarosława Iwaszkiewicza, Henry'ego Jamesa, Jana Kotta, Vladimira Nabokova, Evelyn Waugh.

"Droga do Sieny" (2005), jest zbiorem szkiców poświęconych krajobrazom i sztuce Toskanii. Pisał o książce Paweł Hertz: Szkice Marka Zagańczyka traktują o lekturach i podróżach, czyli łączą w istocie opis dwóch podróży – podróży myślowej i podróży rzeczywistej. Są to medytacje nad kulturą i życiem, a zatem nad tym co jest istotą naszego bytu, trwamy bowiem w naturze i kulturze. W naturze, która jest żywiołem, i w kulturze, która ten żywioł ujarzmia, powściąga, czyni go domem naszego istnienia.
W książce Zagańczyka znalazły się także sylwetki Erwina Axera, Nicolasa Bouviera, Bruce'a Chatwina, Giuseppe Tomasiego di Lampedusy, V.S. Naipaula, Vity Sackville-West, Jerzego Stempowskiego.
  "Drogę do Sieny" Marka Zagańczyka można z pewnością umieścić w dwudziestowiecznej tradycji podróży, a więc na skrzyżowaniu eseju i autobiografii. Ważne jest zresztą to, że w tytule kluczowym słowem jest "droga", a więc wędrowanie nie zaś jego cel. Chociaż – a może właśnie dlatego – tekst żywi się nieustannym dialogiem ze słynnymi podróżnikami po Włoszech, od Stendhala do Camusa i Herlinga-Grudzińskiego, ma swoją niezatartą fizjonomię, wyraźny podpis autora, znak jego wrażliwości i inteligencji. [...] Jeśli klasyczna podróż włoska odbywała się po linii prostej, z północy na południe, i miała wyraźny początek – jak dziewiętnastowieczna powieść, nie do pomyślenia bez zawiązania akcji – w Wenecji i jej "letejskich wodach" pozwalających zapomnieć o naszym dotychczasowym życiu – to w wypadku "Drogi do Sieny" linia jest kapryśna, zatacza koło, nawraca, czytelnik zostaje od razu zanurzony w zmysłową rzeczywistość pejzażu, urodę niepowtarzalnego połączenia dzieł człowieka i natury.
    [Joanna Ugniewska, "Podróżować, pisać", Zeszyty Literackie, Warszawa 2011]

Z kolei "Cyprysy i topole" (2012) są zbiorem szkiców "będących rodzajem pielgrzymek do miejsc, w których mieszkali, lub z którymi związani byli bliscy autorowi malarze i pisarze. Siłą tej książki jest wiedza o przedmiocie, czarem – czuły opis" – uważa Julia Hartwig. Książka o sztuce podróżowania, o wpisanej w nią samotności. Przewodnik po miejscach, dziełach sztuki i literatury. Wśród miejsc wyróżnionych przez autora znalazły się: Asolo, Berlin, Byszewy, Dolina Orcii, Ferrara, Florencja, Inflanty, Korsyka, Kreta, Piza, Rzędziny, Wenecja.

Widok toskańskiej doliny jest dla mnie wzorem doskonałości i znakiem chwil szczęśliwych. W dni jesienne i zimowe noszę go w pamięci jak talizman i szukam dla niego godnego odpowiednika wśród północnych pejzaży. Wędruję, szukając ulotnych cieni, wydeptuję szlak, licząc, że w końcu odnajdę dawny kształt miasta, krajobrazu, choćby jego zarys, i wpiszę w niego kilka bliskich mi postaci, mocniej uchwycę ich obecność. Samotność jest może najważniejszą częścią podróży, tej prawdziwej wiodącej w odległy świat, i tej, równie ważnej, pozwalającej jedynie siłą wyobraźni podążać w nieznane.

["Cyprysy i topole"]

Na dorobek edytorski Marka Zagańczyka składają się ponadto między innymi: korespondencja Jarosława Iwaszkiewicza i Pawła Hertza ogłaszana na łamach "Zeszytów Literackich"; "Portret młodego artysty. Listy Józefa Rajnfelda do Jarosława Iwaszkiewicza" (Warszawa 1997 – wraz z Pawłem Hertzem); tom esejów Jana Kotta "Nowy Jonasz i inne szkice" (Wrocław 1994 – wstęp i opracowanie), a także współpraca edytorska nad tomami korespondencji Zbigniewa Herberta, Czesława Miłosza, Jerzego Stempowskiego. W redagowanej przez niego serii "Podróże" (Zeszyty Literackie) dotychczas ukazały się książki Ewy Bieńkowskiej, Wojciecha Karpińskiego, Claudio Magrisa, Sándora Máraiego, Pawła Muratowa, Jerzego Stempowskiego, Adama Szczucińskiego, Joanny Ugniewskiej, Tomasa Venclovy.
Eseje, szkice literackie i recenzje Marka Zagańczyka można znaleźć w pismach: "Kultura Niezależna", "Teatr", "Gazeta Wyborcza" i "Zeszyty Literackie".
Pisarz znany jest także jako maratończyk – zdobywca Korony Maratonów Polskich, uczestnik maratonów w Berlinie, Florencji, Monachium czy Paryżu.

Autor: Janusz R. Kowalczyk, maj 2017